Hiện nay thực trạng trào ngược dạ dày gây khó thở ngày càng gia tăng. Vì công việc bận rộn và thời gian dùng bữa khá vội nên chúng ta thường có những bữa ăn rất vội vã. Từ đó hình thành nên việc ăn uống không được kiểm soát và dễ dàng gây nên trào ngược dạ dày gây khó thở. Bài viết sau đây sẽ nói về thực trạng Trào ngược dạ dày gây khó thở: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị
Nội dung bài viết
- 1 Giới thiệu về trào ngược dạ dày
- 2 Nguyên nhân trào ngược dạ dày gây khó thở
- 3 Triệu chứng trào ngược dạ dày gây khó thở
- 4 Cách điều trị trào ngược dạ dày gây khó thở
- 5 Cách phòng ngừa trào ngược dạ dày gây khó thở
- 6 Lời khuyên của các bác sĩ về trào ngược dạ dày gây khó thở
- 7 Phòng khám Đa khoa Quốc tế Nhân Hậu
Giới thiệu về trào ngược dạ dày
Trào ngược dạ dày thực quản (GERD) là tình trạng axit dạ dày trào ngược lên thực quản, gây ra các triệu chứng khó chịu như ợ nóng, ợ chua, khó nuốt, buồn nôn, nôn, đau rát họng, ho, khản tiếng, thậm chí là khó thở.
Khó thở khi bị trào ngược dạ dày là một trong những triệu chứng phổ biến, xảy ra ở khoảng 45% bệnh nhân. Khó thở có thể xuất hiện ở bất kỳ thời điểm nào trong ngày, nhưng thường gặp hơn khi nằm xuống hoặc khi ăn quá no.
Nguyên nhân trào ngược dạ dày gây khó thở
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến trào ngược dạ dày gây khó thở:
Cơ thắt thực quản dưới yếu: Cơ thắt thực quản dưới là một cơ vòng nằm ở đầu dưới thực quản, có chức năng ngăn chặn axit dạ dày trào ngược lên thực quản. Khi cơ thắt thực quản dưới yếu, axit dạ dày có thể dễ dàng trào ngược lên thực quản, gây kích ứng niêm mạc thực quản và dẫn đến khó thở hình thành nên thực trạng trào ngược dạ dày gây khó thở
Dạ dày sản xuất quá nhiều axit: Axit dạ dày đóng vai trò quan trọng trong quá trình tiêu hóa thức ăn. Tuy nhiên, nếu dạ dày sản xuất quá nhiều axit, axit dư thừa có thể trào ngược lên thực quản, gây kích ứng niêm mạc thực quản và dẫn đến khó thở.
Tăng áp lực trong bụng: Đây có thể khiến thực quản bị chèn ép, tạo điều kiện cho axit dạ dày trào ngược lên thực quản, gây khó thở.
Béo phì: Đây là một yếu tố nguy cơ quan trọng của trào ngược dạ dày. Khi cơ thể thừa cân hoặc béo phì, lượng mỡ dư thừa ở bụng có thể chèn ép dạ dày, khiến thực quản bị chèn ép, tạo điều kiện cho axit dạ dày trào ngược lên thực quản, gây khó thở.
Nghề nghiệp phải ngồi nhiều: Việc ngồi quá nhiều có thể khiến áp lực trong bụng tăng lên, tạo điều kiện cho axit dạ dày trào ngược lên thực quản, gây khó thở.
Hút thuốc lá: Hút thuốc lá có thể làm tổn thương niêm mạc thực quản, khiến thực quản dễ bị kích ứng và dẫn đến khó thở.
Sử dụng thuốc kháng viêm không steroid (NSAID): Thuốc kháng viêm không steroid (NSAID) như ibuprofen, naproxen, aspirin có thể làm tăng nguy cơ trào ngược dạ dày, từ đó dẫn đến khó thở.
Mang thai: Đây có thể nói là một nguyên nhân phổ biến của trào ngược dạ dày gây khó thở. Vì khi mang thai, tử cung to lên chèn ép dạ dày, khiến thực quản bị chèn ép, tạo điều kiện cho axit dạ dày trào ngược lên thực quản, gây khó thở.
Tóm lại, khó thở khi bị trào ngược dạ dày có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm yếu cơ thắt thực quản dưới, dạ dày sản xuất quá nhiều axit, tăng áp lực trong bụng, béo phì, nghề nghiệp phải ngồi nhiều, hút thuốc lá, sử dụng thuốc kháng viêm không steroid (NSAID), mang thai.
Triệu chứng trào ngược dạ dày gây khó thở
Ợ nóng: Hiện tượng ợ nóng là triệu chứng điển hình nhất của trào ngược dạ dày. Ợ nóng là cảm giác nóng rát ở vùng ngực, thường lan ra sau xương ức. Ợ nóng có thể xảy ra sau khi ăn, khi nằm xuống hoặc khi vận động gắng sức.
Ợ chua: Ợ chua là triệu chứng của trào ngược dạ dày, trong đó axit dạ dày trào ngược lên thực quản, gây cảm giác chua ở miệng. Ợ chua có thể xảy ra sau khi ăn, khi nằm xuống hoặc khi vận động gắng sức.
Khó thở: Tình trạng khó thở là triệu chứng phổ biến của trào ngược dạ dày, xảy ra ở khoảng 45% bệnh nhân.
Khó thở có thể biểu hiện dưới nhiều dạng khác nhau, bao gồm:
- Cảm giác khó thở, như có vật gì đó chèn ép ở ngực.
- Khó thở khi nằm xuống.
- Khó thở khi ăn quá no.
- Khó thở khi vận động gắng sức.
- Khó thở kèm theo các triệu chứng khác của trào ngược dạ dày như ợ nóng, ợ chua, đau rát họng, ho, khản tiếng.
Ho: Triệu chứng ho rất phổ biến đối trào ngược dạ dày gây khó thở, xảy ra ở khoảng 30% bệnh nhân. Ho có thể là ho khan hoặc ho có đờm. Ho thường xảy ra vào ban đêm hoặc khi nằm xuống. Đây sẽ làm nên hiện tượng trào ngược dạ dày gây ho và trào ngược dạ dày gây khó thở
Khàn tiếng: Đây là triệu chứng của trào ngược dạ dày gây khó thở, xảy ra ở khoảng 20% bệnh nhân. Khàn tiếng có thể là do axit dạ dày trào ngược lên thực quản, gây viêm thanh quản, dẫn đến sưng phù dây thanh âm.
Đau ngực: Vùng ngực bị đau là triệu chứng của trào ngược dạ dày gây khó thở, xảy ra ở khoảng 10% bệnh nhân. Đau ngực có thể giống như đau tim, khiến người bệnh lo lắng. Tuy nhiên, đau ngực do trào ngược dạ dày thường không kèm theo các triệu chứng khác của đau tim như khó thở, vã mồ hôi, buồn nôn, nôn.
Nuốt khó: Hiện tượng này là triệu chứng của trào ngược dạ dày gây khó thở, xảy ra ở khoảng 5% bệnh nhân. Nuốt khó có thể do viêm thực quản, khiến thực quản bị sưng phù.
Tóm lại, khó thở là triệu chứng phổ biến của trào ngược dạ dày. Khó thở có thể xuất hiện ở bất kỳ thời điểm nào trong ngày, nhưng thường gặp hơn khi nằm xuống hoặc khi ăn quá no. Khó thở có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm tác động của axit dạ dày lên đường thở, tăng áp lực trong lồng ngực, viêm thanh quản.
Cách điều trị trào ngược dạ dày gây khó thở
Thuốc điều trị trào ngược dạ dày
Thuốc điều trị trào ngược dạ dày có thể giúp giảm lượng axit dạ dày tiết ra, tăng cường trương lực cơ thắt thực quản dưới hoặc giảm áp lực trong bụng. Một số loại thuốc thường được sử dụng để điều trị trào ngược dạ dày bao gồm:
- Thuốc ức chế bơm proton (PPI): PPI là loại thuốc phổ biến nhất được sử dụng để điều trị trào ngược dạ dày. PPI hoạt động bằng cách ngăn chặn enzyme H+/K+-ATPase, là enzyme chịu trách nhiệm sản xuất axit dạ dày.
- Thuốc ức chế H2: Thuốc ức chế H2 hoạt động bằng cách ngăn chặn thụ thể H2 trên tế bào vách dạ dày, là thụ thể kích thích sản xuất axit dạ dày.
- Thuốc kháng axit: Thuốc kháng axit hoạt động bằng cách trung hòa axit dạ dày.
Tìm hiểu chi tiết: Thuốc trào ngược dạ dày – Tổng hợp các loại thuốc và cách sử dụng
Thay đổi lối sống và chế độ ăn uống
Thay đổi lối sống và chế độ ăn uống cũng có thể giúp giảm các triệu chứng trào ngược dạ dày, bao gồm khó thở. Một số thay đổi lối sống và chế độ ăn uống có thể giúp cải thiện trào ngược dạ dày bao gồm:
- Tránh ăn quá no, đặc biệt là trước khi đi ngủ.
- Hạn chế ăn các thực phẩm chua, cay, nóng, nhiều dầu mỡ.
- Không hút thuốc lá, uống rượu bia.
- Duy trì cân nặng hợp lý.
- Ngủ kê cao đầu.
Phẫu thuật
Phẫu thuật là phương pháp điều trị cuối cùng cho trào ngược dạ dày, thường được chỉ định khi các phương pháp điều trị khác không hiệu quả. Phẫu thuật có thể giúp thắt chặt cơ thắt thực quản dưới, ngăn chặn axit dạ dày trào ngược lên thực quản. Một số loại phẫu thuật thường được sử dụng để điều trị trào ngược dạ dày bao gồm:
- Phẫu thuật Nissen fundoplication: Phẫu thuật Nissen fundoplication là phương pháp phẫu thuật phổ biến nhất được sử dụng để điều trị trào ngược dạ dày. Trong phẫu thuật này, bác sĩ sẽ sử dụng một dải mô từ dạ dày để thắt chặt cơ thắt thực quản dưới.
- Phẫu thuật Linx: Phẫu thuật Linx là phương pháp phẫu thuật mới hơn được sử dụng để điều trị trào ngược dạ dày. Trong phẫu thuật này, bác sĩ sẽ cấy một vòng dây xoắn bằng titan xung quanh cơ thắt thực quản dưới. Dây xoắn này sẽ giúp thắt chặt cơ thắt thực quản dưới và ngăn chặn axit dạ dày trào ngược lên thực quản.
Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp.
Cách phòng ngừa trào ngược dạ dày gây khó thở
Trào ngược dạ dày gây khó thở là một tình trạng phổ biến, có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Dưới đây là một số cách phòng ngừa trào ngược dạ dày gây khó thở:
- Giảm cân nếu thừa cân hoặc béo phì: Thừa cân hoặc béo phì là một yếu tố nguy cơ quan trọng của trào ngược dạ dày. Giảm cân có thể giúp giảm áp lực trong bụng, từ đó giảm nguy cơ trào ngược dạ dày.
- Tránh ăn quá no, ăn các bữa nhỏ thường xuyên: Ăn quá no có thể khiến dạ dày căng ra, tạo điều kiện cho axit dạ dày trào ngược lên thực quản. Nên ăn các bữa nhỏ thường xuyên, mỗi bữa cách nhau khoảng 3-4 giờ.
- Tránh ăn các thực phẩm cay nóng, nhiều dầu mỡ, đồ uống có ga: Các thực phẩm này có thể kích thích dạ dày sản xuất nhiều axit, từ đó làm tăng nguy cơ trào ngược dạ dày.
- Không hút thuốc lá: Hút thuốc lá có thể làm tổn thương niêm mạc thực quản, khiến thực quản dễ bị kích ứng và dẫn đến khó thở.
- Tránh sử dụng thuốc kháng viêm không steroid (NSAID): Thuốc kháng viêm không steroid (NSAID) như ibuprofen, naproxen, aspirin có thể làm tăng nguy cơ trào ngược dạ dày, từ đó dẫn đến khó thở.
- Ngủ đủ giấc, tránh nằm ngay sau khi ăn: Khi nằm xuống, axit dạ dày có thể dễ dàng trào ngược lên thực quản hơn. Nên ngủ đủ giấc, khoảng 7-8 tiếng mỗi đêm và tránh nằm ngay sau khi ăn.
Ngoài ra, người bệnh cũng nên:
- Uống đủ nước, khoảng 2 lít mỗi ngày.
- Tập thể dục thường xuyên, nhưng tránh tập thể dục quá sức. ( Xem thêm: Yoga chữa trào ngược dạ dày: 6 bài tập hiệu quả nhất)
- Giảm căng thẳng, stress.
Lời khuyên của các bác sĩ về trào ngược dạ dày gây khó thở
Đối với người đã có triệu chứng trào ngược dạ dày
- Tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ: Nếu bạn đã được bác sĩ chẩn đoán mắc trào ngược dạ dày, hãy tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ, bao gồm dùng thuốc và thay đổi lối sống.
- Tiếp tục thay đổi lối sống: Ngay cả khi bạn đang dùng thuốc, việc thay đổi lối sống vẫn rất quan trọng để kiểm soát triệu chứng trào ngược dạ dày.
- Thăm khám bác sĩ nếu triệu chứng không cải thiện: Nếu triệu chứng trào ngược dạ dày không cải thiện sau khi tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ, hãy đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Ngoài ra, các bác sĩ cũng lưu ý một số vấn đề sau:
- Khó thở do trào ngược dạ dày thường xảy ra khi nằm xuống hoặc sau khi ăn.
- Nếu bạn bị khó thở, hãy ngồi dậy hoặc đứng dậy để giảm áp lực lên dạ dày.
- Nếu khó thở kèm theo các triệu chứng khác như đau ngực, ho ra máu, nôn ra máu, hãy đi khám bác sĩ ngay lập tức.
Phòng khám Đa khoa Quốc tế Nhân Hậu
Nếu tình trạng trào ngược dạ dày gây khó thở không được thuyên giảm thì hãy nên đến Phòng khám Đa khoa Quốc tế Nhân Hậu để có thể thăm khám và điều trị. Vì tình trạng khó thở có thể do trào ngược dạ dày gây ra hoặc vì một nguyên nhân nào đó thì phải thăm khám mới có thể chẩn đoán được chính xác.
Phòng khám Đa khoa Quốc tế Nhân Hậu: 522-524-526 Nguyễn Chí Thanh, Phường 7, Quận 10, TP.HCM
Thời gian làm việc: Thứ 2-Thứ 7 (6h00-20h00); Chủ Nhật (6h00-12h00)
Bài viết trên được tham vấn y khoa các bác sĩ có chuyên môn cao của Phòng khám đa khoa quốc tế Nhân Hậu