Cholesterol là một loại chất béo Steroil, mềm, màu vàng nhạt có ở màng tế bào của tất cả các mô trong cơ thể và được vận chuyển trong huyết tương của cơ thể con người. Tuy nhiên Cholesterol là chất không thể thiếu trong cơ thể và có một vai trò quan trọng. Choleterol giúp sản sinh ra hormon Steroil cần thiết cho sự phát triển và hoạt động bình thường của cơ thể. Bài viết sau đây sẽ nói về vấn đề Kiểm Soát Lượng Cholesterol Trong Cơ Thể
Nội dung bài viết
- 1 Cholesterol là gì?
- 2 Tầm quan trọng của việc kiểm soát lượng cholesterol trong cơ thể
- 3 Lượng cholesterol bao nhiêu là bình thường
- 4 Các yếu tố ảnh hưởng đến lượng cholesterol trong cơ thể
- 5 Các phương pháp kiểm soát lượng cholesterol
- 6 Một số lưu ý khi kiểm soát lượng cholesterol
- 7 Phòng khám Đa khoa Quốc tế Nhân Hậu
Cholesterol là gì?
Cholesterol là một loại chất béo không tan trong nước, được vận chuyển trong máu nhờ lipoprotein. Cholesterol được sản xuất bởi gan và có trong một số loại thực phẩm, đặc biệt là thực phẩm giàu chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa.
Tầm quan trọng của việc kiểm soát lượng cholesterol trong cơ thể
Cholesterol là một loại chất béo không thể thiếu trong cơ thể, tham gia vào nhiều chức năng quan trọng như:
- Tạo ra các hormone, vitamin, axit mật cần thiết cho cơ thể.
- Giúp hình thành màng tế bào, myelin (bao bọc sợi thần kinh).
- Tham gia vào quá trình đông máu.
Tuy nhiên, khi lượng cholesterol trong cơ thể tăng cao, đặc biệt là cholesterol xấu (LDL-C), sẽ gây ra nhiều nguy cơ cho sức khỏe, bao gồm:
- Xơ vữa động mạch: Cholesterol xấu lắng đọng trong thành mạch máu, tạo thành các mảng xơ vữa. Mảng xơ vữa có thể làm hẹp lòng mạch, cản trở lưu thông máu, dẫn đến các bệnh tim mạch như đau tim, đột quỵ.
- Bệnh mạch vành: Khi mảng xơ vữa lấp đầy lòng mạch, có thể gây tắc nghẽn đột ngột, dẫn đến đau tim cấp tính.
- Đột quỵ: Khi mảng xơ vữa vỡ ra, có thể gây tắc nghẽn mạch máu não, dẫn đến đột quỵ.
- Bệnh mạch máu ngoại biên: Mảng xơ vữa có thể làm hẹp lòng mạch máu ngoại biên, dẫn đến các triệu chứng như đau, tê, sưng ở chân, tay.
- Bệnh gan nhiễm mỡ: Cholesterol cao có thể dẫn đến tích tụ mỡ trong gan, gây bệnh gan nhiễm mỡ.
- Bệnh Alzheimer: Một số nghiên cứu cho thấy cholesterol cao có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh Alzheimer.
Do đó, kiểm soát lượng cholesterol trong cơ thể là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe, ngăn ngừa các bệnh tim mạch và các bệnh lý khác.
Lượng cholesterol bao nhiêu là bình thường
Theo khuyến cáo của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ, lượng cholesterol bình thường trong máu như sau:
- Cholesterol toàn phần (Total cholesterol): Nên ở mức dưới 200 mg/dL.
- Cholesterol lipoprotein tỷ trọng thấp (LDL cholesterol): Nên ở mức dưới 100 mg/dL.
- Cholesterol lipoprotein tỷ trọng cao (HDL cholesterol): Nên ở mức trên 40 mg/dL.
Mức cholesterol tốt (HDL)
- HDL là cholesterol tốt, có thể giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.
- Mức HDL được coi là bình thường là > 40 mg/dL.
Mức cholesterol xấu (LDL)
- LDL là cholesterol xấu, có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.
- Mức LDL được coi là bình thường là < 100 mg/dL.
Mức cholesterol toàn phần
- Cholesterol toàn phần là tổng lượng cholesterol có trong máu.
- Mức cholesterol toàn phần được coi là bình thường là < 200 mg/dL.
Các yếu tố ảnh hưởng đến lượng cholesterol trong cơ thể
- Di truyền: Cholesterol là một chất béo được tạo ra bởi gan và có trong một số loại thực phẩm. Lượng cholesterol trong cơ thể của một người phần lớn được xác định bởi di truyền. Một số người có xu hướng có lượng cholesterol cao hơn do di truyền.
- Chế độ ăn uống: Chế độ ăn uống có thể ảnh hưởng đáng kể đến lượng cholesterol trong cơ thể. Một chế độ ăn uống nhiều chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa có thể làm tăng lượng cholesterol trong máu.
- Chất béo bão hòa: là loại chất béo có nhiều trong các sản phẩm động vật như thịt đỏ, nội tạng động vật, sữa nguyên kem, bơ, kem,… Chất béo chuyển hóa là loại chất béo có nhiều trong các thực phẩm chế biến sẵn như bánh ngọt, thức ăn nhanh, đồ ăn chiên rán,…
- Hút thuốc lá: Hút thuốc lá có thể làm tăng mức LDL và giảm mức HDL. LDL là cholesterol xấu, có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. HDL là cholesterol tốt, có thể giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.
- Thừa cân hoặc béo phì: Thừa cân hoặc béo phì có thể làm tăng mức LDL và giảm mức HDL.
- Lười vận động: Lười vận động có thể làm tăng mức LDL và giảm mức HDL.
Các yếu tố khác: Ngoài các yếu tố trên, một số yếu tố khác cũng có thể ảnh hưởng đến lượng cholesterol trong cơ thể, bao gồm:
- Tuổi tác: Lượng cholesterol trong máu có xu hướng tăng theo tuổi tác.
- Giới tính: Nam giới thường có lượng cholesterol cao hơn nữ giới.
- Tiền sử gia đình mắc bệnh tim mạch: Nếu gia đình bạn có tiền sử mắc bệnh tim mạch, bạn có nguy cơ cao bị cholesterol cao.
- Một số bệnh lý: Một số bệnh lý như tiểu đường, suy giáp,… có thể làm tăng nguy cơ cholesterol cao.
Các phương pháp kiểm soát lượng cholesterol
1. Thay đổi chế độ ăn uống
Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát lượng cholesterol. Một chế độ ăn uống lành mạnh sẽ giúp giảm lượng cholesterol xấu (LDL) và tăng lượng cholesterol tốt (HDL).
Các thực phẩm cần hạn chế
- Chất béo bão hòa: Chất béo bão hòa có nhiều trong các sản phẩm động vật như thịt đỏ, nội tạng động vật, sữa nguyên kem, bơ, kem,… Lượng chất béo bão hòa nên giới hạn ở mức 13g/ngày đối với nam giới và 10g/ngày đối với phụ nữ.
- Chất béo chuyển hóa: Chất béo chuyển hóa có nhiều trong các thực phẩm chế biến sẵn như bánh ngọt, thức ăn nhanh, đồ ăn chiên rán,… Lượng chất béo chuyển hóa nên giới hạn ở mức 2g/ngày.
Các thực phẩm nên tăng cường
- Trái cây, rau củ: Trái cây và rau củ giàu chất xơ, vitamin và khoáng chất, giúp giảm cholesterol xấu và tăng cholesterol tốt. Nên ăn ít nhất 5 phần trái cây và rau củ mỗi ngày.
- Ngũ cốc nguyên hạt: Ngũ cốc nguyên hạt giàu chất xơ và chất dinh dưỡng, giúp giảm cholesterol xấu và tăng cholesterol tốt. Nên chọn ngũ cốc nguyên hạt thay vì ngũ cốc tinh chế.
- Chất béo không bão hòa: Chất béo không bão hòa có nhiều trong các loại thực phẩm như cá béo, các loại hạt, dầu thực vật,… Chất béo không bão hòa giúp giảm cholesterol xấu và tăng cholesterol tốt.
2. Giảm cân nếu thừa cân hoặc béo phì
Thừa cân hoặc béo phì là một yếu tố nguy cơ gây tăng cholesterol. Giảm cân có thể giúp giảm cholesterol xấu và tăng cholesterol tốt.
3. Tập thể dục thường xuyên
Tập thể dục thường xuyên giúp tăng cường lưu thông máu, giảm cholesterol xấu và tăng cholesterol tốt. Nên tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 ngày/tuần.
4. Sử dụng thuốc nếu cần thiết
Nếu lượng cholesterol trong máu quá cao, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng thuốc để kiểm soát. Một số loại thuốc được sử dụng để kiểm soát cholesterol bao gồm:
- Statin: Statin là loại thuốc phổ biến nhất được sử dụng để kiểm soát cholesterol. Statin giúp giảm sản xuất cholesterol xấu.
- Fibrates: Fibrates giúp tăng sản xuất cholesterol tốt.
- Ezetimibe: Ezetimibe giúp giảm hấp thụ cholesterol từ ruột.
Lưu ý
Để kiểm soát lượng cholesterol hiệu quả, cần kết hợp các phương pháp trên. Ngoài ra, bạn cũng nên đi khám sức khỏe định kỳ để kiểm tra lượng cholesterol và có biện pháp kiểm soát phù hợp.
Một số lưu ý khi kiểm soát lượng cholesterol
- Khi thay đổi chế độ ăn uống, cần thực hiện từ từ để cơ thể có thời gian thích nghi. Thay đổi chế độ ăn uống đột ngột có thể khiến bạn cảm thấy mệt mỏi, khó chịu. Do đó, bạn nên thay đổi dần dần, từ từ giảm lượng chất béo bão hòa, chất béo chuyển hóa và cholesterol trong chế độ ăn uống của mình.
- Tập thể dục thường xuyên, ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 ngày mỗi tuần. Tập thể dục thường xuyên giúp tăng cường lưu thông máu, giảm cholesterol xấu và tăng cholesterol tốt. Bạn nên lựa chọn các môn thể thao phù hợp với thể trạng và sở thích của mình.
- Nếu sử dụng thuốc, cần tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ. Thuốc có thể giúp kiểm soát lượng cholesterol hiệu quả, nhưng cũng có thể gây ra một số tác dụng phụ. Do đó, bạn cần tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
Ngoài ra, bạn cũng cần lưu ý một số vấn đề sau:
- Không hút thuốc lá. Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, trong đó có xơ vữa động mạch.
- Kiểm soát cân nặng ở mức hợp lý. Thừa cân, béo phì là một yếu tố nguy cơ gây tăng cholesterol.
- Tránh căng thẳng. Căng thẳng có thể làm tăng lượng cholesterol xấu và giảm lượng cholesterol tốt.
Phòng khám Đa khoa Quốc tế Nhân Hậu
Việc kiểm soát lượng cholesterol là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe, ngăn ngừa các bệnh tim mạch và các bệnh lý khác. Hãy áp dụng các biện pháp trên để kiểm soát lượng cholesterol của mình hiệu quả.
Nếu gặp vấn đề liên quan đến cholesterol cần tư vấn hãy liên hệ Phòng khám Đa khoa Quốc tế Nhân Hậu để được tư vấn cụ thể. Các bác sĩ tại đây sẽ tìm ra hướng điều trị cụ thể cho từng thể trạng của bệnh nhân và tối ưu phương pháp điều trị cho bệnh nhân.
Phòng khám Đa khoa Quốc tế Nhân Hậu: 522-524-526 Nguyễn Chí Thanh, Phường 7, Quận 10, TP.HCM
Thời gian làm việc: Thứ 2-Thứ 7 (6h00-20h00); Chủ Nhật (6h00-12h00)
Bài viết trên được tham vấn y khoa các bác sĩ có chuyên môn cao của Phòng khám đa khoa quốc tế Nhân Hậu