Amidan là các tế bào lympho đang ra sức bảo vệ cơ thể có thể chóng lại sự xâm nhập của vi khuẩn, Amidan cũng là cơ quan sản xuất những kháng thể IgG cực kì cần thiết của hệ miễn dịch. Amidan đảm nhiệm làm một hàng rào chắn và miễn dịch vùng miệng. Ung thư amidan là một loại ung thư bắt nguồn từ những tế bào trong amidan. Amidan là hai bộ phận có hình bầu dục ở bộ phận phía sau miệng và là trong một hệ thống miễn dịch có vai trò diệt vi sinh vật.
Nội dung bài viết
Amidan có chức năng gì
Amidan là các tế bào lympho đang ra sức bảo vệ cơ thể có thể chóng lại sự xâm nhập của vi khuẩn, Amidan cũng là cơ quan sản xuất những kháng thể IgG cực kì cần thiết của hệ miễn dịch.
Amidan đảm nhiệm làm một hàng rào chắn và miễn dịch vùng miệng, amidan sẽ hoạt động mạnh từ độ tuổi từ 4 đến 10 tuổi, sau tuổi đó thì độ miễn dịch amidan sẽ giảm rõ và không còn hoạt động mạnh.
Khi này vi khuẩn sẽ xâm nhập tấn công vào vùng mũi họng, amidan phải chống lại việc này, vượt quá mức sẽ xảy ra tình trạng bị viêm amidan sưng đỏ. Hậu quả của việc tập chung tiêu diệt những vi khuẩn tại Amidan thường để lại xác vi khuẩn và xác bạch cầu.
Sau khi những hoại tử này sẽ kết thành cục mủ rất hôi và lâu lâu sẽ rớt ra khỏi amidan. Khi amidan bị viêm nhiều lần thì khả năng chống lại những vi khuẩn sẽ yếu dần đi, do chính những ổ viêm nằm trong amidan khiến cho amidan bị giảm hoạt động, và viêm amidan sẽ khởi phát cho những đợt viêm vùng họng. Viêm amidan sẽ chiếm tỉ lệ cao ở trẻ em và thường do những vi khuẩn gây ra
Chức năng của amidan:
- Amidan đảm nhiệm chức năng miễn dịch có lợi cho cơ thể. Khi cơ thể bị xâm nhập bởi những nguyên nhân gây nên đường hô hấp thì amidan sẽ tiết ra kháng thể và tìm cách phòng vệ giúp cơ thể chống lại những tác nhân gây bệnh đó
- Nhiệm vụ của amidan là sẽ nhận diện vi khuẩn, tạo nên kháng thể và ngăn ngừa và tiêu diệt những vi khuẩn khi chúng xâm nhập vào cơ thể
- Khi không khí qua mũi thì sẽ tiếp xúc với VA trước khi vào cơ quan phổi. Vi khuẩn trong không khí sẽ cơ thể bám vào bề mặt tiếp xúc rộng của VA . Những tế bào bạch cầu đang chờ sẵn ở đây sẽ thực hiện nhiệm vụ là bắt giữ và nhận diện những vi khuẩn để có thể tạo ra kháng thể. Kháng thể này được nhân lên và đưa đi khắp nơi. Nhưng tập chung nhiều chất ở vùng mũi họng, tạo miễn dịch tại chỗ chống lại những vi khuẩn gây hại khi chúng tái nhiễm
Ung thư amidan là gì
Ung thư amidan là một loại ung thư bắt nguồn từ những tế bào trong amidan. Amidan là hai bộ phận có hình bầu dục ở bộ phận phía sau miệng và là trong một hệ thống miễn dịch có vai trò diệt vi sinh vật.
Bệnh ung thư amidan xảy ra nhiều nhất ở amidan khẩu cái, nằm ở hai bên vùng cổ họng, bạn cũng có thể sẽ xuất hiện ở amidan họng hay còn được gọi là sủi vòm họng, nằm ở phía sau khoang mũi hoặc amidan lưỡi nằm phần phía sau của lưỡi.
Hầu hết trong các trường hợp bị ung thư amidan là ung thư biểu mô tế bào gai, phát sinh từ những mô niêm mạc ở miệng, bên cạnh đó cũng sẽ suất hiện các u lympho amidan
Ung thư amidan khẩu cái là một trong những loại ung thư vùng tai mũi họng thường xuất hiện ở Việt Nam. Bệnh chủ yếu sẽ xuất hiện ở nam giới trong khoảng độ tuổi từ 40 đến 60 sẽ bao gồm các khối u thành hố amidan cũng như trụ trước, trụ sau làm thành một bộ phận giải phẫu học của màng hầu.
Trong rất nhiều trường hợp khó xác định điểm xuất phát sẽ không rõ từ amidan hay là từ các hố amidan vì chúng liên quan rất mật thiết với nhau
Nguyên nhân gây ung thư amidan
Có một số nguyên nhân sau đây sẽ gây nên ung thư amidan:
- Những yếu tố di truyền: nếu như trong gia đình có người thân từng có mắc bệnh ung thư amidan thì bạn sẽ có thể có nguy cơ mắc bệnh ung thư nhóm này cao hơn so với người bình thường
- Hút thuốc lá là một trong những nguyên nhân chính gây nên ung thư amidan: sử dụng thuốc lá quá nhiều hoặc những hình thức khác liên quan đến thuốc lá như là hít phải khói thuốc lá thì đều sẽ gây ra ung thư amidan. Trong thuốc lá có những thành phần độc hại hình thành nên ung thư trong đó có ung thư phổi, ung thư gan, ung thư dạ dày, ung thư vòm họng,…
- Thường xuyên tiếp xúc với các bức xạ: tiếp xúc với các bức xạ hoặc hóa chất trong quá trình điều trị các bệnh ung thư sẽ có thể ảnh hưởng và hình thành nên ung thư amidan
- Nguyên nhân là do vệ sinh răng miệng kém: sự thiếu hụt một số vitamin và vệ sinh răng miệng kém sẽ tạo điều kiện cho các nhóm vi khuẩn và virus xâm lấn gây nên viêm nhiễm amidan kéo dài và nếu như không được điều trị đúng cách thì sẽ hình thành nên ung thư amidan
- Sử dụng loại rượu bia và thức uống có cồn: đây cũng là một trong những nguyên nhân trực tiếp dẫn đến ung thư amidan,, cũng giống như hút thuốc lá thì sử dụng rượu bia thường xuyên sẽ làm tăng nguy cơ gây ung thư amidan và những ung thư khác
- Virus HPV: đây là một trong những loại virus gây nên bệnh u nhú ở người, thường là các loại virus HPV tuýp 2,10 1,16 là những virus chính gây nên ung thư amidan và thường gặp nhất là virus tuýp 16. Loại virus này sẽ thường bị lây nhiễm qua đường tình dục
Dấu hiệu của ung thư amidan
Dấu hiệu ung thư amidan nếu như để ý thì sẽ dễ nhận biết:
- Xuất hiện tình trạng đau hoặc khó nuốt vào cổ họng: điều này xảy ra là do khối u của ung thư amidan đang phát triển lớn dần và chèn ép vào dây amidan và cổ họng, chính vì vậy người bệnh có thể sẽ cảm thấy nuốt khó. Bên cạnh đó một số trường hợp nếu như khối u dần xâm lấn vào sau gây nên tổn thương niêm mạc miệng có thể sẽ xuất hiện tình trạng viêm loét và chảy máu gây nên đau vùng họng
- Xuất hiện tình trạng nghẹt mũi: Thông thường triệu chứng này sẽ rất hay gặp ở người bị ung thư amidan là sẽ bị nghẹt một bên mũi sẽ kèm theo cơn đau đầu liên tục, và đôi khi sẽ nghẹt liên tục. Sẽ xuất hiện mũi chảy dịch nhầy có thể do bị ung thư xoang mũi. Đôi khi chất dịch nhầy đó sẽ có lẫn máu
- Xuất hiện khối u ở vùng cổ: Đây là một trong những triệu chứng cảnh báo về ung thư amidan và đây là tình trạng đã lan các khối u xuống đến các hạch bạch huyết ở cổ
- Tình trạng đau tai sẽ xuất hiện: Xuất hiện tình trạng đau một bên tai và có cảm giác ù tai liên tục, thính lực bị suy giảm không rõ nguyên nhân.
- Tình trạng lỡ loét miệng không lành
- Miệng khó mở rộng và có tình trạng nuốt khó: Do khối u chèn ép những amidan gây chèn ép những dây thần kinh vùng cổ và miệng. Tình trạng này xảy ra sẽ khiến cho người bệnh cảm thấy khó nuốt và khó mở miệng. Cảm giác vướng gì đó ở cổ
- Hơi thở sẽ có mùi hôi khó chịu
- Đau rát khi ăn những loại thức ăn có vị chua
- Giọng nói có phần thay đổi do khối u chèn ép amidan, chèn ép vào đầu của dây thanh quản và điều này sẽ khiến cho giọng nói thay đổi và khó phát âm, đôi khi nói chuyện cũng sẽ bị đau
- Amidan sưng to và hai bên sưng to bằng nhau
Cách điều trị ung thư amidan
Có thể điều trị ung thư amidan bằng những cách sau đây:
- Phương pháp phẫu thuật: đây là một trong những phương pháp có thể giúp điều trị tận gốc những khối u ác tính. Tùy vào những kích thước và mức độ xâm lấn của khối u mà sẽ có phương pháp phẫu thuật phù hợp với từng thể trạng của bệnh nhân và được các bác sĩ chỉ định. Ngoài việc phẫu thuật để loại bỏ những khối u thì trong các trường hợp nếu như nghi ngờ ung thư những tiến hành sinh thiết vẫn âm tính thì sẽ có thể tiến hành phẫu thuật nhầm hai mục đích: gửi toàn bộ sản phẩm để làm sinh thiết kim tổ chức ung thư và cắt rộng tổ chức ung thư. Lưu ý thì sau khi phẫu thuật sẽ có thể gặp một số những tác dụng phụ điển hình đó là thay đổi giọng nói
- Phương pháp xạ trị: các loại ung thư amidan đều sẽ nhạy cảm chính vì vậy phương pháp này có thể sử dụng riêng lẻ hoặc kết hợp với cả phương pháp phẫu thuật nếu trong trường hợp đã xạ trị nhưng vẫn còn sót lại khối u hoặc hạch. sử dụng đồng thời ở cả hai phương pháp sẽ giúp cho tăng hiệu quả điều trị và tiêu diệt hoàn toàn các tế bào ung thư
- Phương pháp hóa trị: phương pháp này sẽ sử dụng thuốc chống ung thư nhầm có thể hủy diệt các tế bào ung thư amidan. Như đã phổ biến ở trên thì hóa trị sẽ thường được chỉ định thực hiện vào ở những giai đoạn cuối của bệnh
Nên phòng ung thư amidan bằng cách nào
Những cách sau đây sẽ giúp cho cơ thể phòng tránh được ung thư amidan:
- Nên duy trì một chế độ ăn uống khoa học và dinh dưỡng: một thói quen ăn uống khoa học và dinh dưỡng sẽ ảnh hưởng rất lớn đến đường họng và những bệnh lý liên quan đến họng trong đó có cả ung thư amidan. Bên cạnh đó béo phì sẽ làm tăng khả năng mắc những bệnh lý khác làm cho cơ thể yếu có thể sẽ mắc ung thư amidan. Chính vì vậy nếu cơ thể đang trong tình trạng thừa cân thì hãy đưa mức cân nặng của bạn trở về mức hợp lý để cơ thể luôn khỏe mạnh
- Nên hoạt động thể dục thể thao đều đặn mỗi ngày: hãy cố gắng dành ra ít nhất 15 đến 30 phút mỗi ngày để có thể hoạt động hữu ích thể dục thể thao bởi vì nó sẽ giúp bạn nâng cao sức khỏe và sức đề kháng cho cơ thể. Thay đổi thói quen vận động này sẽ giúp cho cơ thể bạn. Tránh được nhiều bệnh. Có thể tải trọng đơn giản bằng cách đi bộ, đạp xe, …. Điều này sẽ giúp duy trì lâu dài mang lại những lợi ích vô cùng tốt đối với sức khỏe của bạn
- Thực hiện một chế độ ăn uống kiêng muối: muối chính là thủ phạm chính gây nên ung thư amidan. Bởi vì muối sẽ gây nên tổn thương rất lớn cho nên bạn cần loại bỏ muối. Chính vì vậy khi bạn sử dụng những gia vị lành mạnh hơn như dùng, ớt, tỏi để có thể thay thế trong muối hoặc sử dụng ít muối. Hạn chế sử dụng những đồ hộp nhu thịt hộp, thịt xông khói bởi vì chúng có chất bảo quản rất nhiều với muối và hóa chất
- Nên thường xuyên kiểm tra sức khỏe định kỳ răng miệng: Nên thường xuyên kiểm tra sức khỏe vùng miệng để có thể có được một vùng khoang miệng khoẻ mạnh. Thường xuyên súc nước muối và vệ sinh răng miệng để giảm những bệnh lý về đường răng miệng.
Phòng khám Đa khoa Quốc tế Nhân Hậu
Nếu vùng họng có vấn đề hoặc thắc mắc về bệnh hãy đến Phòng khám Đa khoa Quốc tế Nhân Hậu để được các y bác sĩ tư vấn về bệnh của cơ thể. Bên cạnh đó các y thiết bị sẽ giúp việc chẩn đoán của quý bệnh nhân trở nên chuẩn xác và nhanh chóng hơn.
Phòng khám Đa khoa Quốc tế Nhân Hậu: 522-524-526 Nguyễn Chí Thanh, Phường 7, Quận 10, TP.HCM
Thời gian làm việc: Thứ 2-Thứ 7 (6h00-20h00); Chủ Nhật (6h00-12h00)
Bài viết trên được tham vấn y khoa các bác sĩ có chuyên môn cao của Phòng khám đa khoa quốc tế Nhân Hậu