Xuất huyết não gây biến chứng gì cho cơ thể

Não bộ là một cơ quan rất quan trọng đối với cơ thể con người. Vì não bộ là một cơ quan có thể điều khiển mọi hành vi và hoạt động của con người như cử chỉ, lời nói, suy nghĩ, phản ứng với mọi tình huống trong cuộc sống. Xuất huyết não có thể hiểu nôm na là một loại đột quỵ, tình trạng này xảy ra khi máu tràn vào mô não và gây tổn thương đến não.

Não đóng giữ vai trò gì

Não bộ là một cơ quan rất quan trọng đối với cơ thể con người. Vì não bộ là một cơ quan có thể điều khiển mọi hành vi và hoạt động của con người như cử chỉ, lời nói, suy nghĩ, phản ứng với mọi tình huống trong cuộc sống.

Có khả năng điều hòa lại và cân bằng lại cơ thể khi stress và căng thẳng,… Cấu trúc não có các tổ chức khác nhau. Mỗi tổ chức của não sẽ đảm nhiệm vai trò và nhiệm vụ khác nhau, vừa thống nhất và vừa riêng biệt, chúng cùng tham gia vào việc điều khiển cơ thể của bộ não.

• Trung não sẽ đảm nhiệm vai trò điều khiển các cử động của mắt và cầu não sẽ đảm nhiệm vai trò phối hợp cử động mắt, mặt, biểu cảm của khuôn mặt, việc nghe và giữ cân bằng
• Hành tủy sẽ chịu trách nhiệm về việc kiểm soát nhịp thở, huyết áp, nhịp tim.
• Hệ lưới sẽ kiểm soát được mức độ nhận thức về môi trường xung quanh của con người, mức độ thức tỉnh và những gì liên quan đến giấc ngủ của con người
• Sẽ có 12 dây thần kinh sọ não trong đó có 10s sẽ xuất phát từ thân não và kiểm soát cử động biểu cảm khuôn mặt, mắt, vị giác, cử động mặt, cổ, vai, lưỡi.
• Tiểu não sẽ giúp cho việc phối hợp các động tác, tạo nhịp điệu cử động khi luyện tập thể dục thể thao hoặc vẽ tranh,… Tiểu não cần giúp duy trì các tư thế, cân bằng và giữ thăng bằng cơ thể, kiểm soát được các lực các cơ và vị trí tay chân

Xuất huyết não là gì

Xuất huyết não có thể hiểu nôm na là một loại đột quỵ, tình trạng này xảy ra khi máu tràn vào mô não và gây tổn thương đến não. Khi máu từ tổn thương kích thích các mô tế bào não sẽ gây ra triệu chứng phù não, lúc này máu sẽ tập trung thành một khối gọi là tụ máu. Ở tình trạng này sẽ làm tăng nên áp lực các mô xung quanh, Cuối cùng tình trạng này sẽ giết chết các tế bào ở não và gây nên vỡ mạch não

Bệnh nhân xuất huyết não ngắn sẽ có tỉ lệ tử vong rất cao, Tiên lượng sẽ phụ thuộc vào kích thước của khối máu tụ ở bên trong não. Khi kích thước này ngày càng lớn thì bệnh nhân có nguy cơ tử vong là rất cao.

Thường thì việc điều trị sẽ chỉ giúp các kích thước của các khối máu tụ không tăng thêm lên và sẽ làm giảm đi các biến chứng. Một số ít bệnh nhân xuất huyết não có thể hồi phục và đi lại được bình thường và phần lớn thì sẽ có tình trạng tàn phế vĩnh viễn

Những nguyên nhân gây nên xuất huyết não

Nhiều nguyên nhân gây nên tình trạng xuất huyết não, bệnh có thể khởi phát từ một hoặc kết hợp với nhiều nguyên nhân gây nên tình trạng này. Việc xác định các nguyên nhân gây xuất huyết não sẽ giúp việc điều trị hiệu quả hơn và có thể ngăn ngừa tái phát tốt hơn:

• Nguyên nhân là do chấn thương sọ não: đây là một tình trạng thường xảy đến trong các tai nạn giao thông, té ngã hoặc do tai nạn thể thao, chịu áp lực bởi những tổn thương nội sọ hoặc các mạch máu nổi sọ gây nên tình trạng suất huyết.
• Nguyên nhân huyết áp tăng: Việc huyết áp tăng cao kéo dài sẽ làm tổn thương các thành mạch máu, lâu dần sẽ gây nên sự giãn nở, rò rỉ máu ở bên trong mạch hoặc vỡ mạch máu.
• Nguyên nhân xơ vữa động mạch: mỡ trong máu sẽ ở mức độ cao, đặc biệt là lượng cholesterol xấu sẽ tạo thành mạng bám trên thành mạch và cũng khiến cho thành mạch bị tổn thương và gây nên máu bị rò rỉ
• Dị dạng động tĩnh mạch máu: trường hợp xuất huyết não do bất thường cấu trúc giữa các đoạn nối các động mạch và tĩnh mạch có thể cần phẫu thuật để có thể loại bỏ những dị dạng động tĩnh mạch máu
• Xuất hiện máu đông thành cục trong não: mạch máu não sẽ xuất hiện tình trạng cục máu đông gây nên tổn thương cách thành mạch và là một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến xuất huyết não
• Thoái hóa mạch não dạng bột: trong các thành động mạch não sẽ tích tụ protein Amyloid tích tụ dẫn đến việc thoái hóa mạch máu
• Khối u trong não: tình trạng các khối u này sẽ đè lên các mô não và gây nên vỡ và xuất huyết não
• Những yếu tố gây nguy cơ:
• Tình trạng nghiện rượu nặng, hút thuốc, thường xuyên sử dụng các chất kích thích sẽ khiến cho các thành mạch trở nên yếu dần
• Sản giật, xuất huyết não thất ở những trẻ sơ sinh, bệnh mạch máu sau khi sinh,…
• Các collagen hình thành bất thường trong mạch máu

Những dấu hiệu của xuất huyết não

Những triệu chứng xuất huyết não thường sẽ bắt đầu với những cơn đau đầu đột ngột, và xảy ra khi đang hoạt động. Tuy nhiên các cơn đau đầu đó có thể nhẹ nhàng đối với những người lớn tuổi.

• Dấu hiệu mất ý thức là dấu hiệu phổ biến nhất, thường xảy ra trong vài giây hoặc thậm chí có thể là vài phút.
• Buồn nôn, nôn mửa
• Mê sản và toàn thân co giật
• Thần kinh bị suy giảm đột ngột và có thể tiến triển nhanh chóng
• Xuất huyết lớn khi nằm ở các bán cầu sẽ gây nên liệt nửa người
• Khi nằm ở hố sau chúng sẽ gây ra tình trạng thâm hụt tiểu não hoặc thân tiểu não
• Kỳ này các cơn đau mắt phải lệch mắt liên hợp
• Thở gấp và dẫn đến hôn mê
• Xuất huyết lớn sẽ gây nên tình trạng tử vong trong vài ngày hoặc khoảng một nửa số bệnh nhân. Đối với những người có thể sống sót sau cơn xuất huyết lớn thì Ý thức sẽ phục hồi trở lại và tình trạng thiếu hụt thần kinh sẽ được giảm dần ở những mức độ khác nhau khi máu thoát ra ngoài và được hấp thụ trở lại bình thường.
• Một số bệnh nhân sẽ bị ít suy giảm thần kinh vì xuất huyết não không phá hủy nhiều đến mô não hơn nhồi máu
• Gây suy giảm ý thức
• Xuất hiện các nút nhỏ xuất huyết

Xuất huyết não gây biến chứng gì cho cơ thể

Đối với những di chứng của xuất huyết não gây nên cho cơ thể rất nhiều biến chứng nặng nề. Nếu như tình trạng xuất huyết não nhiều thì bệnh nhân sẽ nằm trong tình trạng hôn mê sâu và nhịp độ sẽ bị rối loạn, nhịp tim loạn và phần lớn sẽ gây nên tử vong trong vòng 18h.

Theo như những thống kê thì có khoảng 50% bệnh nhân bị đột quỵ may mắn bình phục sau khi trải qua cơn xuất huyết não. Sau tai biến thì có khoảng 92 % sẽ có biến chứng về vận động. 68 % bị mắc biến chứng nhẹ và vừa phải. 27 % sẽ chịu những biến chứng khá nặng nề. Các biến chứng của xuất huyết não thường gặp nhất là bao gồm những tình trạng như sau:

• Biến chứng nặng nề nhất là sẽ bị liệt nửa người: Đây là một trong những biến chứng phổ biến nhất và theo như thống kê của các chuyên gia nghiên cứu thì có tới hơn 80% những người bị xuất huyết não sẽ chỉ biến chứng liệt nửa người sau khi hồi phục. Đây là một loại biến chứng của xuất huyết não khá nặng nề và khiến cho người bệnh không thể điều khiển được và làm chủ được cuộc sống của bản thân mình
• Không thể tự chủ được hành vi tiểu tiện: đây là một trong những minh chứng phổ biến đối với bệnh nhân bị xuất huyết não.
• Rối loạn ngôn ngữ: đối với những bệnh nhân bị xuất huyết não sẽ có tình trạng bị méo miệng, phát âm không tròn chữ như lúc bình thường khỏe mạnh, một số âm sẽ không thể thoát ra được hoặc có thể bị mất nguyên âm cuối. Nếu như biến chứng thì trở nặng thì khả năng ngôn ngữ của người bệnh sẽ như những trẻ em đang tập nói chỉ bập bẹ được vài chữ
• Rối loạn khả năng hô hấp: sẽ gây nên bệnh suy hô hấp và làm cho phổi khó thở
• Biến chứng tâm lý bị rối loạn: người bệnh sẽ thường có những tâm lý bị rối loạn bất thường do vừa phải trải qua những cú sốc tinh thần, luôn có cảm giác bị buồn tủi và cô đơn, đôi khi sẽ cảm thấy vô dụng khi mình nằm một chỗ và phụ thuộc vào người thân chăm sóc
• Nhận thức bị rối loạn: sẽ bị giảm sút trí nhớ, lờ mờ, thờ ơ, lú lẫn và không còn nhớ những gì xảy ra trong khoảng thời gian ngắn
• Khả năng nuốt bị rối loạn: đối với những bệnh nhân bị xuất huyết não khi nuốt dễ bị sặc và tình trạng khó nuốt và có thể là sẽ không nhai được

Cách điều trị xuất huyết não

Để điều trị xuất huyết não thì có những sau đây có thể làm giảm nguy cơ gây xuất huyết não và Điều trị được xuất huyết não:

• Tập đứng thăng bằng: đây là một bài tập khá đơn giản sẽ giúp cho bệnh nhân có được một khả năng vận động tốt các chi. Và hạn chế các di chứng như yếu các chi và bại liệt. Tiếp sau đó là sẽ cho bệnh nhân tự đứng dựng lên và có thể giảm trọng lượng cơ thể dồn đều vào hai chân để có thể giữ thăng bằng một cách tốt nhất.
• Bài tập luyện co duỗi các khớp: Đối với bài tập này thì bệnh nhân nên giữ cho trọng lượng và đứng thẳng dồn vào hai chân bị ảnh hưởng. Trước tiên nên giữ cho cơ thể ở tư thế thẳng đứng, lúc này trọng lượng sẽ dồn lên cả hai chân. Tiếp theo đó sẽ nâng chân bình thường đặt lên các vật dụng cao hơn có thể tập với bậc thang hoặc bục đỡ tầm 15 đến 20cm. Chân còn lại sẽ trụ và tập trung trọng lượng của cơ thể. Khi đã dần quen với việc đó thì vẫn có thể giữ thăng bằng trên chân bị gì mà không cần sự hỗ trợ từ vật dụng khác
• Tập phục hồi các chức năng não bộ thần kinh: xuất huyết não sẽ có di chứng thần kinh là điều không thể tránh khỏi, cần luyện tập một số bài đơn giản để có để khắc phục tình trạng não bộ

Điều trị phương pháp nội khoa:

• Khi bệnh nhân bị xuất huyết não thì việc điều trị sẽ phụ thuộc vào mức độ xuất huyết và nguyên nhân xuất huyết. Đầu tiên sẽ kiểm soát các dấu hiệu sinh tồn, co giật, máu chảy, huyết áp giảm áp lực nỗi sợ. Sẽ sử dụng các thuốc trong điều trị xuất huyết não bao gồm thuốc chống động kinh, thuốc lợi tiểu thẩm thấu, thuốc hạ áp
• Bắt đầu xử lý bằng việc ổn định các dấu hiệu sinh Tồn: sẽ đặt ống nội khí quản để kiểm soát các đường thở nếu như bệnh nhân có dấu hiệu suy giảm ý thức, hô hấp có nguy cơ bị suy, thở máy kiểu tăng thông khí kết hợp truyền Manitol tĩnh mạch nếu có dấu hiệu nỗi sợ bị tăng áp lực, đồng thời nên chụp CT sọ não cấp cứu. Theo dõi lượng máu và dự phòng viêm loét dạ dày và tá tràng
• Nên kiểm soát các cơn co giật: triệu chứng bị co giựt chỉ xảy ra ở khoảng 28 % bệnh nhân có tình trạng xuất huyết não, nhưng thông thường những cơn co giật nó sẽ không phải là động kinh.
• Kiểm soát đường huyết: nếu như huyết áp tâm thu >200mmHg hoặc trung bình huyết áp >150mmHg: hạ áp sẽ sử dụng thuốc truyền tĩnh mạch, và nên cách 5 phút theo dõi huyết áp 1 lần
• Nên kiểm soát áp lực nỗi sợ: đầu nâng cao khoảng 30 °, không nên nằm nghiêng để giúp việc cải thiện vòng thở về tĩnh mạch trung tâm sẽ làm nỗi sợ được giảm áp lực

Điều trị phẫu thuật:

Việc phẫu thuật đối với những bệnh nhân xuất huyết não nội sọ vùng trên vẫn là một vấn đề gây tranh luận. Một phân tích phẫu thuật trong suất huyết não cho thấy có thể cải thiện tình trạng lâm sàng ở những bệnh nhân:

• Phẫu thuật trong thời gian 8h sau khi khởi phát
• Thể tích khối máu tụ khoảng từ 30 đến 50ml
• Bệnh nhân sẽ nằm trong độ tuổi từ 50 đến 69 tuổi

Điều trị bằng việc can thiệp mạch:

• Điều trị can thiệp mạch sẽ được đặt ra đối với những bệnh nhân xuất huyết não có nguyên nhân thứ phát do xuất hiện bất thường ở các mạch máu bao gồm phần động mạch não, dị dạng trong động mạch não, tĩnh mạch não, rò rỉ động tĩnh mạch màn cứng não

Cách phòng ngừa xuất huyết não

Đầu tiên nên Thay đổi các thói quen sinh hoạt có thể giúp được hạn chế tối đa tình trạng xuất huyết não:

• Nên tuân thủ theo như chỉ dẫn của bác sĩ trong việc điều trị
• Luôn duy trì lối sống tích cực và hạn chế tối đa sự căng thẳng, mệt mỏi, stress
• Nên liên hệ ngay với các bác sĩ khi có thể có những bất thường trong quá trình phục hồi điều trị
• Thăm khám định kỳ để các bác sĩ dễ dàng theo dõi tình trạng sức khỏe, diễn biến của bệnh và để bác sĩ kịp thời tìm hướng điều trị phù hợp trong những thời gian tiếp theo nếu như bạn chưa có dấu hiệu thuyên giảm
• Bệnh nhân lúc này cần một sự lạc quan, tâm lý vững vì tâm lý sẽ ảnh hưởng rất lớn trong quá trình điều trị, nên thường xuyên tâm sự hoặc bày tỏ nỗi lòng với những người đáng tin cậy, chia sẻ với các thành viên trong gia đình, làm bất cứ thứ gì khiến cho bản thân cảm thấy thoải mái
• Đột quỵ thiếu máu cục bộ sẽ liên quan đến chứng sa sút trí tuệ do nguyên nhân mạch não. Đối với những người hồi phục sau đột quỵ thì sẽ có rất nhiều người mắc tỉ lệ sa sút trí tuệ gấp đôi so với những người bình thường
• Theo như các chuyên gia nghiên cứu cho hay bệnh nhân nên tuân thủ một chế độ ăn dinh dưỡng sẽ giúp cho việc ngăn ngừa chứng mất trí nhớ của bệnh nhân sau khi đột quỵ
• Nên sử dụng nhiều các loại rau cá, đậu và các loại hạt, hạn chế ăn thịt đỏ, những thức ăn nhanh phô mai và bơ
• Nên điều trị huyết áp tăng cao là bước quan trọng để giảm tình trạng xuất huyết não và xuất huyết não tái phát
• Không nên hút thuốc, điều chỉnh chế độ ăn ít chất béo, giảm cân, hạn chế lượng muối ăn, tăng cường một chế độ ăn uống giàu kali để có thể huyết áp giảm
• Ngưng uống rượu bia vì rượu bia làm tăng nên nguy cơ gây xuất huyết não
• Luyện tập thể dục thể thao là một biện pháp không cần sử dụng thuốc mà được các chuyên gia khuyến khích mạnh mẽ

Phòng khám Đa khoa Quốc tế Nhân Hậu

Nếu phát hiện dấu hiệu trên hãy đến ngay các cơ sở y tế để kiểm tra và điều trị kịp thời để tránh gây nên những biến chứng khó chữa về sau và nguy cơ tử vong. Các y bác sĩ Phòng khám Đa khoa Quốc tế Nhân Hậu sẽ đưa ra những giải pháp điều trị phù hợp với từng bệnh nhân.

Phòng khám Đa khoa Quốc tế Nhân Hậu: 522-524-526 Nguyễn Chí Thanh, Phường 7, Quận 10, TP.HCM

Thời gian làm việc: Thứ 2-Thứ 7 (6h00-20h00); Chủ Nhật (6h00-12h00)

Bài viết trên được tham vấn y khoa các bác sĩ có chuyên môn cao của Phòng khám đa khoa quốc tế Nhân Hậu