Tai biến mạch máu não, hay còn gọi là đột quỵ, là một căn bệnh xảy ra khi mạch máu cung cấp máu lên não bị tắc nghẽn hoặc vỡ. Điều này dẫn đến việc các tế bào não bị thiếu oxy và chất dinh dưỡng, gây ra tổn thương nghiêm trọng. Tùy thuộc vào vị trí và mức độ tổn thương, người bệnh có thể gặp phải các vấn đề về vận động, ngôn ngữ, cảm giác hoặc nhận thức.
Tác động của tai biến đến cuộc sống:
- Mất khả năng tự lập: Nhiều người bệnh sau tai biến gặp khó khăn trong việc đi lại, ăn uống, sinh hoạt cá nhân.
- Ảnh hưởng tâm lý: Cảm giác lo lắng, trầm cảm, tự ti là những vấn đề thường gặp ở người bệnh và người nhà.
- Gánh nặng kinh tế: Chi phí điều trị và chăm sóc người bệnh là một gánh nặng lớn cho gia đình.
Phục hồi chức năng – Chìa khóa để trở lại cuộc sống bình thường
Tuy nhiên, hy vọng vẫn luôn tồn tại. Phục hồi chức năng là một quá trình quan trọng giúp người bệnh cải thiện các khả năng đã mất hoặc bị giảm sút sau tai biến. Thông qua các bài tập luyện phù hợp, người bệnh có thể:
- Khôi phục khả năng vận động: Đi lại, thực hiện các hoạt động hàng ngày một cách độc lập.
- Cải thiện ngôn ngữ: Giao tiếp hiệu quả với người xung quanh.
- Nâng cao nhận thức: Tập trung, ghi nhớ tốt hơn.
- Tăng cường sức khỏe tổng thể: Giảm nguy cơ tái phát, nâng cao chất lượng cuộc sống.
Bài viết này được biên soạn với mục tiêu cung cấp cho bạn những thông tin cần thiết về các bài tập phục hồi chức năng sau tai biến. Chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn từng bước thực hiện các bài tập một cách an toàn và hiệu quả tại nhà hoặc dưới sự hướng dẫn của chuyên gia vật lý trị liệu.
Thông qua bài viết này, bạn sẽ:
- Hiểu rõ về các loại bài tập phục hồi chức năng phổ biến.
- Biết cách lựa chọn bài tập phù hợp với tình trạng của mình.
- Tìm hiểu về những lưu ý quan trọng khi tập luyện.
- Nhận được những lời khuyên hữu ích để duy trì động lực và đạt được kết quả tốt nhất.
Chúng tôi tin rằng, với sự kiên trì và nỗ lực, bạn hoàn toàn có thể vượt qua những khó khăn sau tai biến và trở lại với cuộc sống bình thường.
Lưu ý: Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Để có được phác đồ tập luyện phù hợp nhất, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ và chuyên gia vật lý trị liệu.
Nên đọc thêm: Chi tiết kế hoạch chăm sóc người bệnh tai biến mạch máu não
Nội dung bài viết
Các bài tập phục hồi chức năng sau tai biến
Tại sao cần tập luyện phục hồi chức năng?
Trước khi đi vào chi tiết các bài tập, chúng ta cùng tìm hiểu lý do tại sao tập luyện lại quan trọng đối với người bệnh tai biến.
- Kích thích tái tạo tế bào thần kinh: Tập luyện giúp kích thích sự hình thành các kết nối mới giữa các tế bào thần kinh, giúp phục hồi các chức năng bị tổn thương.
- Cải thiện tuần hoàn máu: Tập luyện giúp tăng cường lưu thông máu đến não, cung cấp đủ oxy và chất dinh dưỡng cho các tế bào não.
- Tăng cường sức mạnh cơ bắp: Giúp người bệnh thực hiện các hoạt động hàng ngày dễ dàng hơn.
- Cải thiện tâm lý: Tập luyện giúp giảm căng thẳng, lo âu, tăng cường sự tự tin.
Các bài tập phục hồi chức năng phổ biến:
Giai đoạn 1: Khi cơ thể người bệnh chưa thể tự cử động
Mục tiêu: Ngăn ngừa các biến chứng do nằm lâu, kích thích tuần hoàn máu, duy trì độ dẻo cho khớp.
Bài tập:
- Vận động thụ động: Người nhà hoặc vật lý trị liệu thực hiện các động tác co duỗi tay, chân, cổ cho người bệnh.
- Bài tập thở sâu: Giúp tăng cường oxy cung cấp cho cơ thể, giảm nguy cơ viêm phổi.
- Thay đổi tư thế: Định kỳ thay đổi tư thế nằm, ngồi (nếu có thể) để tránh loét.
Thời gian tập: Thực hiện các bài tập này nhiều lần trong ngày, xen kẽ với các hoạt động nghỉ ngơi.
Lưu ý:
- Vận động nhẹ nhàng: Tránh các động tác mạnh, đột ngột.
- Chú ý đến tư thế: Đảm bảo người bệnh nằm ở tư thế thoải mái, tránh các điểm tỳ đè.
- Sử dụng các dụng cụ hỗ trợ: Có thể sử dụng gối, đệm để hỗ trợ các khớp.
Giai đoạn 2: Khi người bệnh dần cử động được trở lại, cần tăng trưởng lực cơ
Mục tiêu: Tăng cường sức mạnh cơ bắp, cải thiện khả năng vận động, phục hồi chức năng.
Bài tập:
- Bài tập chống đỡ: Chống tay lên giường để nâng người lên, chống chân để nâng hông.
- Bài tập co duỗi: Co duỗi tay, chân, cổ một cách chủ động.
- Bài tập với bóng: Ném, bắt bóng, đập bóng để tăng cường phối hợp tay mắt.
- Bài tập đi bộ: Bắt đầu với việc đi bộ ngắn trong phòng, sau đó tăng dần khoảng cách.
Thời gian tập: Tập luyện 2-3 lần/ngày, mỗi lần 15-20 phút.
Lưu ý:
- Tăng dần cường độ: Bắt đầu với các bài tập nhẹ nhàng và tăng dần cường độ khi cơ thể thích nghi.
- Chú ý đến tư thế: Đảm bảo thực hiện các bài tập đúng kỹ thuật để tránh chấn thương.
- Sử dụng các dụng cụ hỗ trợ: Có thể sử dụng gậy, khung tập đi để hỗ trợ khi đi lại.
Giai đoạn 3: Phục hồi các hoạt động sinh hoạt hàng ngày, tăng cường khả năng độc lập
Mục tiêu: Trở lại các hoạt động sinh hoạt hàng ngày, tăng cường sự tự lập.
Bài tập:
- Bài tập vận động tinh: Viết, vẽ, gấp giấy, chơi các trò chơi đòi hỏi sự khéo léo.
- Bài tập thăng bằng: Đứng trên một chân, đi trên vạch thẳng.
- Bài tập leo cầu thang: Bắt đầu với việc leo cầu thang có tay vịn, sau đó tăng dần độ khó.
- Bài tập sinh hoạt hàng ngày: Tập tự mặc quần áo, ăn uống, vệ sinh cá nhân.
Thời gian tập: Tập luyện đều đặn hàng ngày, kết hợp với các hoạt động sinh hoạt.
Lưu ý:
- Tập trung vào các hoạt động hàng ngày: Kết hợp các bài tập với các hoạt động sinh hoạt để tăng tính thực tế.
- Tăng cường sự tự tin: Khuyến khích người bệnh tự thực hiện các hoạt động trong khả năng của mình.
- Tạo môi trường an toàn: Loại bỏ các vật cản trong nhà để tránh nguy hiểm.
Ngoài các bài tập trên, người bệnh cũng có thể tập các bài tập:
- Bài tập ngôn ngữ: Đọc to, kể chuyện, tham gia các trò chơi đòi hỏi giao tiếp.
- Bài tập nuốt: Nuốt nước bọt, nuốt thức ăn có độ đặc khác nhau.
- Bài tập nhận thức: Giải các bài toán đơn giản, chơi trò chơi trí tuệ, đọc sách báo.
- Tham gia các hoạt động: như yoga, tai chi, bơi lội…
Lưu ý chung:
- Kiên trì: Quá trình phục hồi cần thời gian và sự kiên trì của cả người bệnh và người nhà.
- Đánh giá thường xuyên: Cần theo dõi tiến triển của bệnh nhân để điều chỉnh phác đồ tập luyện phù hợp.
- Tạo động lực: Khuyến khích, động viên người bệnh để họ có thêm niềm tin.
Nên đọc thêm: Thực đơn 7 ngày cho người bị tai biến mạch máu não
Kết luận
Phục hồi chức năng sau tai biến là một hành trình dài, đòi hỏi sự kiên trì và nỗ lực không ngừng từ cả người bệnh và người thân. Tuy nhiên, với một phác đồ tập luyện phù hợp, sự hỗ trợ của chuyên gia và một tinh thần lạc quan, bạn hoàn toàn có thể vượt qua những khó khăn và trở lại cuộc sống bình thường.
Phòng khám Đa khoa Quốc tế Nhân Hậu cung cấp các dịch vụ vật lý trị liệu chuyên nghiệp, với đội ngũ bác sĩ chuyên gia giàu kinh nghiệm và trang thiết bị hiện đại. Mục tiêu của chúng tôi là giúp người bệnh cải thiện chất lượng cuộc sống, tăng cường sự tự lập và tận hưởng cuộc sống một cách trọn vẹn nhất.
Giới thiệu phòng vật lý trị liệu của Phòng khám Đa khoa Quốc tế Nhân Hậu
Phòng vật lý trị liệu của Phòng khám Đa khoa Quốc tế Nhân Hậu là một trong những phòng khám hàng đầu tại Việt Nam, chuyên cung cấp các dịch vụ vật lý trị liệu cho người bệnh tai biến mạch máu não và các bệnh lý về xương khớp khác.
Tại sao nên chọn phòng vật lý trị liệu của Phòng khám Đa khoa Quốc tế Nhân Hậu?
- Đội ngũ chuyên gia: Đội ngũ bác sĩ vật lý trị liệu giàu kinh nghiệm, được đào tạo bài bản, luôn cập nhật những phương pháp điều trị tiên tiến nhất.
- Trang thiết bị hiện đại: Phòng khám được trang bị đầy đủ các thiết bị phục hồi chức năng hiện đại, giúp quá trình điều trị đạt hiệu quả cao.
- Không gian thoải mái: Phòng khám được thiết kế với không gian rộng rãi, thoáng mát, tạo cảm giác thoải mái cho người bệnh.
- Phác đồ điều trị cá nhân hóa: Mỗi bệnh nhân sẽ được xây dựng phác đồ điều trị riêng biệt, phù hợp với tình trạng sức khỏe và mục tiêu điều trị.
- Các dịch vụ đa dạng: Ngoài các bài tập phục hồi chức năng, chúng tôi còn cung cấp các dịch vụ như châm cứu, xoa bóp, điện trị liệu…
- Chất lượng dịch vụ tốt: Chúng tôi luôn đặt chất lượng dịch vụ lên hàng đầu, đảm bảo sự hài lòng của khách hàng.
- Chi phí hợp lý: Chi phí dịch vụ cạnh tranh so với thị trường.
Hãy để Phòng khám Đa khoa Quốc tế Nhân Hậu đồng hành cùng bạn trên con đường phục hồi.
Phòng khám Đa khoa Quốc tế Nhân Hậu: 522-524-526 Nguyễn Chí Thanh, Phường 7, Quận 10, TP.HCM
Thời gian làm việc: Thứ 2-Thứ 7 (6h00-20h00); Chủ Nhật (6h00-12h00)
Bài viết trên được tham vấn y khoa các bác sĩ có chuyên môn cao của Phòng khám đa khoa quốc tế Nhân Hậu