Trực tràng là một bộ phận nằm trong cơ quan ổ bụng, nối giữa ống hậu môn và đại tràng với nhau. Trực tràng là một bộ phận khá quan trọng và nắm giữ vai trò giữ chất thải và tham gia vào việc đào thải các chất thải đó ra khỏi cơ thể. Ung thư trực tràng hiện nay là một căn bệnh rất phổ biến và nguy hiểm. Tuy nhiên còn rất ít người hiểu biết về kiến thức căn bệnh này.
Nội dung bài viết
Trực tràng có chức năng gì
Cấu tạo của trực tràng gần năm lớp: Lớp niêm mạc, lớp dưới niêm mạc , lớp cơ, lớp dưới thành mạch, lớp thành mạch.
Trực tràng là một bộ phận nằm trong cơ quan ổ bụng, nối giữa ống hậu môn và đại tràng với nhau. Trực tràng là một trong những đoạn ruột dài khoảng 15cm, đầu trực tràng sẽ có hình dạng giống như chữ xích ma, Đoạn cuối của trực tràng sẽ giãn ra tạo thành hình bóng.
Khi nhìn nghiêng thì trực tràng sẽ có hình dạng giống như một dấu chấm hỏi, Nằm trong vòng quanh ruột non, và có tính uốn cong theo mặt trước của xương cụt. Trực tràng là một bộ phận khá quan trọng và nắm giữ vai trò giữ chất thải và tham gia vào việc đào thải các chất thải đó ra khỏi cơ thể.
Thức ăn sẽ được dạ dày co bóp tiêu hóa thành những chất lỏng và sau đó sẽ được đưa qua ruột non, tiếp theo đó đại tràng và cuối cùng là đến trực tràng.
Ruột non sẽ giúp việc hấp thụ các chất dinh dưỡng đầu tiên, sau đó các loại vi khuẩn có trong đại tràng sẽ tiếp tục phân giải các chất dịch lỏng còn lại và để tách ra các loại khoáng chất và vitamin còn sót lại giúp cơ thể có thể hấp thụ được tối đa các chất dinh dưỡng đưa vào từ thức ăn.
Những chất dư thừa và không tốt cho cơ thể còn lại là những chất sẽ không được tiêu hóa hoặc những chất đó sẽ không có lợi cho cơ thể thì đại tràng sẽ giữ lại đưa đến trực tràng để thải ra ngoài.
Tại trực tràng sẽ diễn ra quá trình đại tiện nhằm đẩy các chất độc hại và các chất thải không cần thiết ra khỏi cơ thể. Đầu tiên kết tràng sẽ hoạt động để có thể đẩy các chất thải từ đại tràng xuống trực tràng. Các dây thần kinh này sẽ liên kết với nhau truyền thông tin đến vỏ đại não.
Và đây sẽ phản hồi thông tin bằng cách tạo cảm giác đau bụng muốn đi đại tiện. Khi đó trực tràng sẽ hoạt động để có thể đẩy các chất thải ra ngoài bằng ống hậu môn.
Ung thư trực tràng là gì?
Ung thư trực tràng hiện nay là một căn bệnh rất phổ biến và nguy hiểm. Tuy nhiên còn rất ít người hiểu biết về kiến thức căn bệnh này. Ung thư trực tràng là khi các tế bào ung thư thứ phát ở trực tràng và không chỉ phát triển ở trực tràng mà còn sẽ xâm lấn đến các bộ phận khác và cũng có thể ung thư ở những bộ phận khác và lan sang trực tràng.
Nguyên nhân gây nên ung thư trực tràng
Đối với những yếu tố gây nên ung thư trực tràng có rất nhiều, từ những nguyên nhân sâu xa cho đến những nguyên nhân trực tiếp:
- Yếu tố đầu tiên là do di truyền: khi các khối u ác tính tại trực tràng xuất hiện thì sẽ có một sự biến đổi của một số gan nhất định và liên quan đến một số hội chứng di truyền.
- Do các tổn thương của tiền ung thư
- Cũng có thể là do các yếu tố về dinh dưỡng: Sử dụng quá nhiều các thức ăn không nhiều dinh dưỡng, ít chất xơ, thiếu vitamin,…
- Người có nguy cơ mắc bệnh thừa cân hoặc béo phì: đối với những người béo phì hoặc thừa cân cũng làm tăng nguy cơ mắc ung thư trực tràng cũng như làm nguyên nhân tử vong vì ung thư cao hơn. Bên cạnh đó thừa cân béo phì còn sẽ đem lại vô số các bệnh khác.
- Với những người có lối sống không vận động nhiều: một lối sống thiếu khoa học càng ít vận động có thể làm tăng nguy cơ ung thư trực tràng. Bên cạnh đó nếu không luyện tập thể dục thể thao thì sẽ làm tăng nguy cơ gây nên thừa cân béo phì. Những nguyên nhân đó cũng sẽ khiến tăng việc mắc ung thư trực tràng.
- Chế độ ăn uống không khoa học: nếu như sử dụng một chế độ ăn uống không khoa học như những đồ ăn chế biến sẵn hoặc những đồ ăn chứa quá nhiều thịt đỏ sẽ làm tăng nguy cơ gây ung thư trực tràng. Thêm vào đó nếu như chế biến ở nhiệt độ quá cao như chiên hoặc nướng sẽ tạo ra các chất độc hại ra làm tao nguy cơ gây nên ung thư trực tràng.
- Sử dụng quá nhiều thuốc lá: đối với những người thường xuyên hút thuốc lá trong một thời gian dài sẽ làm tăng nguy cơ mắc vô số các bệnh về phổi, gan, thận, tim bên cạnh đó là sẽ bị ung thư trực tràng cao hơn những người không sử dụng thuốc.
- Sử dụng quá nhiều chất kích thích rượu bia: theo như các chuyên gia nghiên cứu cho hay thì uống rượu bia ở mức độ vừa phải sẽ mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe trong đó có thể làm giảm nguy cơ gây ung thư. Tuy nhiên việc lạm dụng rượu bia luông tuồng liên tục và trong thời gian dài hoặc quá nhiều sẽ làm tăng nguy cơ mắc ung thư trực tràng.
- Đối với những người từng có tiền sử mắc bệnh ung thư trực tràng trước đó thì nếu như không theo dõi kỹ thì sẽ có thể tái phát
- Những người mắc ung thư buồng trứng
- Những người bị viêm loét trực tràng
Những dấu hiệu của ung thư trực tràng
Đây là một trong những dấu hiệu của ung thư trực tràng:
- Cân nặng giảm bất thường: nếu như không phải trong chế độ luyện tập hay đang trong chế độ ăn kiêng mà cơ thể giảm cân đột ngột và sụt cân không có rõ nguyên nhân thì bạn nên đi thăm khám tại các cơ sở. Vì đây rất có thể là dấu hiệu của bệnh ung thư, nhất là ung thư trực tràng, dạ dày hoặc các bộ phận khác liên quan đến đường tiêu hóa.
- Những rối loạn liên quan đến việc bài tiết phân: trực tràng là một cơ quan bài tiết phân trong quá trình tiêu hóa, nếu như ở giai đoạn sớm thì người bệnh sẽ có một số hội chứng bị rối loạn đại tiện, và bài tiết phân như táo bón, phân lỏng bất thường, hoặc tình trạng này cứ kéo dài không dứt. Ung thư trực tràng thường sẽ khiến cho người bệnh có cảm giác đau quặn, Khó chịu khi đi vệ sinh. Khi đi đại tiện sẽ xuất hiện những cơn đau bất thường, có thể lẫn máu trong phân.
- Xuất hiện tình trạng máu trong phân: Nếu như đi đại tiện kèm theo máu nhỏ giọt phủ lên phân thì sẽ xuất hiện một số trường hợp ở giai đoạn cuối của bệnh nhân còn sẽ thấy hậu môn trực tràng xệ xuống và làm cho toàn thân gầy đi số lần đại tiện tăng lên và có khi sẽ bị tiêu chảy hoặc có khi sẽ bị táo bón.
- Làm cho cơ thể mệt mỏi và ngày càng bị suy nhược: đây là một trong những phố chịu chứng triệu chứng khá phổ biến đối với ung thư nhưng một số người có thể bị nhầm lẫn với những mệt mỏi thông thường. Mệt mỏi do ung thư trực tràng sẽ liên quan đến việc thiếu máu do khi đi đại tiện bị mất máu. Người bệnh còn sẽ cảm thấy không còn sức lực ngay cả khi đã được nghỉ ngơi đầy đủ đồng thời đó sẽ bị suy nhược cơ thể một cách nhanh chóng mà không rõ nguyên nhân.
- Rối loạn tiêu hóa kéo dài: Đối với bệnh nhân bị ung thư trực tràng sẽ có những biểu hiện ở những bộ phận liên quan về đường tiêu hóa. Một số dấu hiệu thường gặp như là sẽ bị ợ hơi, ợ chua và đau tức vùng bụng. Đau lâm râm bụng và đau quặn bụng là một trong những biểu hiện của việc rối loạn tiêu hóa do nhiễm vi khuẩn. bên cạnh đó còn sẽ xuất hiện một số trường hợp có sự tồn tại của các khối u ở dạ dày và ruột.
- Đối với những người mắc bệnh ung thư trực tràng ở giai đoạn phát hiện muộn thì có thể sờ thấy những khối u nổi ở dưới da vùng bụng, bụng to dần, vàng da,…
- Luôn cảm thấy trong tình trạng chán ăn, khó tiêu, bị chướng bụng, ăn không ngon và tình trạng này sẽ kéo dài khiến cho cơ thể cảm thấy cực kỳ mệt mỏi và làm cho cơ thể bị sụt cân nhanh chóng.
Các giai đoạn của ung thư trực tràng
Ung thư trực tràng sẽ chia làm bốn giai đoạn:
Ở giai đoạn đầu tiên của ung thư trực tràng:
ung thư trực tràng ở giai đoạn đầu sẽ được chia làm hai giai đoạn là giai đoạn 0 và giai đoạn 1:
- Ở giai đoạn 0 của ung thư trực tràng thì sẽ được gọi là ung thư biểu mô tại chỗ. Lúc này các tế bào ung thư mới chỉ xuất hiện ở các niêm mạc hoặc ở các từng lớp lót bên trong của trực tràng
- Giai đoạn 1 của ung thư trực tràng: lúc này các tế bào ung thư sẽ phát triển xuyên qua các lớp niêm mạc vào trong thành trực tràng và vẫn chưa vượt qua thành, chưa có thể lây lan sang các mô và các hạch bạch huyết ở lân cận.
Giai đoạn hai của ung thư trực tràng:
- Đối với những người khi mắc bệnh tới giai đoạn hai cũng sẽ đồng nghĩa các khối u đó đã xâm lấn vào sâu hơn bên trong hoặc sẽ xuyên qua thành của trực tràng. Lúc này các tế bào ung thư sẽ có thể phát triển và xâm lấn sang các mô lân cận nhưng vẫn sẽ chưa lây lan tới các hạch bạch huyết gần đó hoặc lan sang các cơ quan nội tạng khác.
Giai đoạn ba của ung thư trực tràng:
- Ở giai đoạn này thì các tế bào ung thư đã phát triển mạnh mẽ qua các thành mạch ruột và lan tới các hạch bạch huyết xung quanh. Lúc này việc điều trị cũng sẽ trở nên tương đối khó khăn.
Giai đoạn cuối của ung thư trực tràng:
- Khi đã đi đến giai đoạn cuối thì cái tế bào ung thư đã phát triển vô cùng mạnh mẽ qua tất cả các lớp của thành ruột và sẽ xâm lấn sang các hạch bạch huyết. Đồng thời các khối u đó sẽ di căn và lan rộng ra các bộ phận cơ quan khác. Lúc này tiên lượng sống của bệnh nhân sẽ còn rất thấp và việc điều trị và chi phí điều trị cũng trở nên vô cùng khó khăn.
Cách điều trị ung thư trực tràng
Đối với ung thư trực tràng thì sẽ có ba phương pháp điều trị chính:
- Phương pháp phẫu thuật: việc phẫu thuật để loại bỏ khối u tại niêm mạc trực tràng, đồng thời sẽ giải quyết các mô và hạch bạch huyết bị xâm lấn ở lân cận và thường được áp dụng khi ung thư trực tràng đang ở giai đoạn sớm. Hiện nay có hai phương pháp phẫu thuật được áp dụng thường xuyên là phương pháp mổ hở và phương pháp nội soi. Điều này sẽ tùy thuộc vào thể trạng của từng bệnh nhân mà sử dụng phương pháp và tùy theo mức độ phức tạp của bệnh, cấu trúc giải phẫu và đoạn trực tràng bị ung thư mà các bác sĩ sẽ đưa ra cho bệnh nhân một phương án điều trị phù hợp và tối ưu nhất đối với bệnh nhân.
- Phương pháp xạ trị: đối với một số khối u chuyển qua ác tính thì ngoài việc cắt bỏ bằng phương pháp phẫu thuật đơn lẻ hay kết hợp cùng hóa trị thì xạ trị bằng tia X năng lượng cao cũng là một trong những lựa chọn được các bác sĩ chỉ định. Các tế bào ung thư sẽ dần bị tiêu diệt dưới sự tác động của các phóng xạ. Bệnh nhân sẽ được tiến hành xạ trị trước khi phẫu thuật để các khối u sẽ thu nhỏ và việc phẫu thuật sẽ dễ dàng hơn hoặc có thể sau khi phẫu thuật điều trị để loại bỏ những tàn dư của ung thư còn sót lại mà trong quá trình phẫu thuật không thể loại bỏ hết.
- Phương pháp hóa trị: hóa trị cũng là một trong những phương pháp được các bác sĩ áp dụng rộng rãi trong việc điều trị các bệnh lý về ung thư nói chung cũng như ung thư trực tràng. Khi bệnh nhân thực hiện hóa trị sẽ là quá trình đưa các hóa chất có tác dụng hủy hoại các tế bào ung thư vào trong cơ thể. Khi đưa thuốc vào sẽ dưới dạng đưa vào đường uống hoặc tiêm truyền vào tĩnh mạch. Sẽ dựa trên tình trạng và mức độ nghiêm trọng của bệnh nhân mà các bác sĩ sẽ đưa ra các loại thuốc phù hợp. Trong mỗi liệu trình các bác sĩ sẽ đưa ra những phác đồ đã được lên kế hoạch từ trước trong từng trường hợp cụ thể của bệnh nhân. Hóa trị có thể sẽ được dùng sau hoặc trước phẫu thuật hay cũng được dùng để điều trị giảm nhẹ các triệu chứng do ung thư trực tràng gây ra.
- Tùy theo từng trường hợp và tình huống khác nhau mà các bác sĩ sẽ đưa ra những phác đồ áp dụng phù hợp nhất. Ngoài ba những phương pháp thông dụng trên thì còn những lựa chọn khác như là dùng thuốc hay áp lạnh hoặc đốt,… Để phối hợp điều trị ung thư trực tràng.
Cách phòng ngừa ung thư trực tràng
Đối với cách phòng ngừa thì sẽ có những lưu ý sau đây:
- Nên hạn chế những đồ ăn chiên, nướng, thịt đỏ: theo như các chuyên gia nghiên cứu cho hay thì trong những khoảng thời gian khác nhau đã tìm thấy được mối liên hệ giữa các thịt đỏ hoặc thịt chế biến sẵn sẽ làm tăng nguy cơ gây nên ung thư trực tràng. Tốt nhất là nên tránh xa và ăn hạn chế những loại thịt này.
- Ăn nhiều thức ăn có chứa nhiều chất xơ như rau củ quả: việc ăn nhiều và bổ sung các chất xơ như rau củ quả sẽ giúp ngăn ngừa ung thư và làm cho đường tiêu hóa dễ lưu thông hơn. Những thực phẩm có nguồn gốc từ chất xơ từ ngũ cốc nguyên hạt sẽ làm giảm nguy cơ gây nên ung thư trực tràng.
- Hạn chế sử dụng rượu bia và thức uống có cồn: để phòng tránh về các bệnh ung thư trong đó có ung thư trực tràng thì nên hạn chế tối đa các thức uống có cồn vì khi sử dụng quá nhiều sẽ là một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến cho cơ thể bị suy giảm hệ miễn dịch và hình thành nên các mầm bệnh đặc biệt là sẽ làm kích thích và sẽ chuyển các tế bào ung thư hoạt động nhanh hơn và làm cho lan rộng hơn.
- Cung cấp đầy đủ vitamin D: nhiều chuyên gia nghiên cứu đã chỉ ra việc bổ sung canxi và vitamin D sẽ giúp rất nhiều cho việc phòng chống ung thư trực tràng cực kỳ hiệu quả.
- Nên vận động và luyện tập thể dục thể thao thường xuyên: việc vận động cơ thể sẽ liên quan rất nhiều đến việc tuần hoàn của hệ tiêu hóa. Trong quá trình vận động sẽ giúp được một lượng lớn máu được tuần hoàn ở khắp cơ thể, và kích thích nhu động ruột và quá trình bài tiết mồ hôi sẽ giúp các chất cặn bã tại ruột diễn ra đào thải suôn sẻ hơn, từ đó sẽ tránh việc ngưng tụ các chất độc này hình thành nên những biến chứng gây ung thư trực tràng.
- Kiểm soát cân nặng: béo phì, hoặc thừa cân là nguyên nhân gây ung thư trực tràng ở cả nam và nữ hiện nay. Nên giữ mức cân nặng luôn ổn định để tránh quá trình tăng cân quá nhanh làm cho cơ thể không kịp thích nghi và hình thành nên một số bệnh khác nếu như giảm hoặc tăng cân quá nhanh.
- Không sử dụng thuốc lá: đối với những người hút thuốc trong một thời gian dài sẽ có khả năng cao bị mắc ung thư trực tràng hơn những người không hút thuốc. Vì trong thuốc lá sẽ có những chất độc hại gây nên ung thư các loại và đây là một trong những dấu ấn về ung thư khác nhau cũng như khi được phát hiện đối với những người hút thuốc lá sẽ có bệnh nặng hơn những người không hút thuốc.
Phòng khám Đa khoa quốc Tế Nhân Hậu
Phòng khám Đa khoa Quốc tế Nhân Hậu sẽ tư vấn cho quý bệnh nhân những vấn đề mà bệnh nhân gặp phải cũng như hướng điều trị cho quý bệnh nhân. Với phương châm “Đến niềm nở, Ở tận tình, Về dặn dò chu đáo” sẽ cho bệnh nhân cảm nhận được sự tận tâm và sự chuyên nghiệp của đội ngũ y bác sĩ tại đây.
Phòng khám Đa khoa Quốc tế Nhân Hậu: 522-524-526 Nguyễn Chí Thanh, Phường 7, Quận 10, TP.HCM
Thời gian làm việc: Thứ 2-Thứ 7 (6h00-20h00); Chủ Nhật (6h00-12h00)
Bài viết trên được tham vấn y khoa các bác sĩ có chuyên môn cao của Phòng khám đa khoa quốc tế Nhân Hậu