Lao màng bụng nguy hiểm như thế nào

Lao màng bụng được biết đến với tình trạng tổn thương viêm đặc hiệu của màng bụng thường là thứ phát sau những ổ lao khác. Giống như hầu hết các bệnh lao khác thì bệnh nhân khi bị nhiễm lao màng bụng cũng sẽ có những hội chứng nhiễm khuẩn, nhiễm độc kèm theo đó là dấu hiệu của những cơn sốt

Ổ bụng bao gồm những gì

Ổ bụng là tổng hợp các cơ quan nội tạng bao gồm:

• Gan
• Túi mật
• Tuyến tụy
• Lá lách
• Đường tiết niệu
• Ống tiêu hóa

Lao màng bụng là gì

Lao màng bụng được biết đến với tình trạng tổn thương viêm đặc hiệu của màng bụng thường là thứ phát sau những ổ lao khác. Giống như hầu hết các bệnh lao khác thì bệnh nhân khi bị nhiễm lao màng bụng cũng sẽ có những hội chứng nhiễm khuẩn, nhiễm độc kèm theo đó là dấu hiệu của những cơn sốt, thường những cơn sốt đó có thể nhẹ về chiều hoặc có thể sốt lên tới 40°.

Khi vi khuẩn gây nên tổn thương ở màng bụng nên lúc này bụng của bệnh nhân sẽ thường đau âm ỉ và cơn đau kéo dài theo từng cơn kèm theo những triệu chứng gây nên khó chịu cho cơ thể. Lao màng bụng sẽ chiếm tỷ lệ 6,5 % trong tổng thể các loại lao ngoài lao phổi thì lao màng bụng, lao hạch, lao xương khớp, lao màng não, lao thanh quản.

Những dấu hiệu về là màng bụng rất dễ nhầm lẫn với một trong những dấu hiệu khác ở ổ bụng như viêm ruột thừa, viêm màng bụng, tắc ruột. Chính vì thế nên nếu có dấu hiệu nghi ngờ về lao màng bụng thì nên đi kiểm tra để có thể loại trừ được nguyên nhân và phát hiện sớm nhất để điều trị.

Theo như các chuyên gia nghiên cứu cho hay thì lao màng bụng có thể gặp ở tất cả mọi đối tượng và nhất là những đối tượng dưới 40 tuổi, tình trạng bệnh nhân nữ sẽ chiếm nhiều hơn bệnh nhân nam. Nếu như nhiễm bệnh thì bệnh nhân nữ sẽ gặp nhiều nguy cơ phải đối diện với việc mang thai, sinh con ảnh hưởng rất nhiều.

Nguyên nhân gây nên lao màng bụng

Nguyên nhân chủ yếu gây nên lao màng bụng là do vi khuẩn lao Mycobacterium tuberculosis gây ra. Một số ít vi khuẩn là lao bò, tuy không điển hình nhưng bệnh này có thể gặp ở mọi lứa tuổi và những người thường xuyên gặp là độ tuổi từ 40 và nữ giới sẽ có tỉ lệ mắc bệnh cao hơn nam giới chiếm khoảng 90% trường hợp mắc bệnh. Có khoảng 4 đường lây nhiễm của vi khuẩn lao màng bụng:

• Hạch mạc treo bị lao sẽ khiến cho vi khuẩn lao theo đường bạch huyết hoặc tiếp cận tới màng bụng một cách dễ dàng
• Lao hồi manh tràng ruột non sẽ qua thành ruột và dẫn tới màng bụng
• Vi khuẩn lao lan tràn qua đường máu từ các tổn thương ở lao xa sẽ lên tới màng bụng.
• Vi khuẩn lao lan tràn tờ ống fallop bị lao tới màng bụng
• Những nguyên nhân gián tiếp gây nên lao màng bụng:
• Như đã kể trên thì lao màng bụng sẽ không chừa một đối tượng nào, độ tuổi thường gặp nhất sẽ dưới 40 và phổ biến nhất là từ khoảng 20 trở đi.
• Tỉ lệ của nữ giới sẽ mắc lao màng bụng cao hơn ở nam giới
• Những người bị suy giảm miễn dịch cũng sẽ tăng nguy cơ gây nên lao màng bụng
• Đối với những đối tượng lạm dụng chất kích thích nhiều và có tiền sử bị nghiện rượu nặng thì sẽ có nguy cơ gây nên lao màng bụng
• Những người lao động quá sức, làm việc và sinh hoạt ở môi trường không đảm bảo vệ sinh
• Đối với những người bị suy dinh dưỡng, ăn kiêng quá mức dẫn đến việc thiếu vitamin và các chất cần thiết

Những dấu hiệu của lao màng bụng

Sau đây là những dấu hiệu lâm sàng của bệnh lao màng bụng, bệnh sẽ chia ra làm ba loại như sau:

Lao màng bụng thể cổ trướng tự do

• Lúc này bệnh nhân sẽ có những cơn sốt nhẹ khoảng 38 °, hay bị sốt vào chiều tối hoặc ban đêm, gây nên cho cơ thể cực kỳ mệt mỏi, xuất hiện tình trạng ăn uống kém, gầy gò, sụt cân nhanh.

Hội chứng cổ trướng tự do:

• Bụng sẽ có hình dạng bè ngang khi nằm để ý thì sẽ thấy rốn bị lòi ra, da bụng sẽ nhẵn bóng, căng phình hơn bình thường.
• Gan lá lách không có dấu hiệu phình to
• Khi xuất hiện những triệu chứng cổ trướng như trên thì nên đi khám để có thể phát hiện được có bị nhiễm bệnh lao hay không và đặc biệt có bị tràn dịch ngoài màng tim hoặc tràn dịch màng phổi hay không.

Lao màng bụng thể loét bả đậu:

Đây là một trong những giai đoạn sau của lao màng bụng thể cổ trướng tự do. Khi bước sang thời kỳ này thì những triệu chứng của bệnh lao màng bụng sẽ xuất hiện rõ ràng và bộc lộ một cách rầm rộ hơn:

• Bệnh nhân sẽ xuất hiện các cơn sốt kéo dài liên tục, có thể sốt trên 40 °, Bên cạnh đó các cơn sốt sẽ lặp đi lặp lại
• Cơ thể luôn trong tình trạng mệt mỏi, suy sụp, mạch đập khá nhanh, nhưng nhỏ và gây nên tình trạng huyết áp hạ đột ngột
• Bụng sẽ có những dấu hiệu đau lên từng cơn hoặc sẽ có những lúc đau dữ dội
• Khi đại tiện có thể trong phân có lẫn máu
• Luôn cảm thấy buồn nôn và tình trạng nôn ói luôn xảy ra và có nguy cơ bị rối loạn tiêu hóa kéo dài, đôi khi sẽ là táo bón đan xen với tiêu chảy
• Lúc này bụng sẽ bị chướng to lên, không cân xứng, có hình dạng bầu dục, trục lớn của bụng sẽ nằm dọc theo chiều đứng của cơ thể và không có hệ tuần hoàn bàng hệ
• Đối với nữ giới sẽ có tình trạng bị rối loạn kinh nguyệt, hệ thống kinh nguyệt sẽ bị loạn, có thể dẫn đến tình trạng vô kinh
• Khi đi thăm khám và sờ nắn ở vùng bụng sẽ thấy có chỗ mềm hoặc chỗ cứng. Nếu như nhấn tay vào chỗ cứng có thể nghe thấy tiếng, nguyên nhân có thể do không khí chuyển động trong các quai của ruột. Vùng hố chậu cũng sẽ có hiện tượng cứng, nếu như ấn tay vào vùng bụng sẽ cảm thấy đau, bên cạnh đó thì sẽ phát hiện được lỗ rò phân hoặc rò mủ

Lao màng bụng ở thể xơ dính:

• Đây là một trong những giai đoạn tiếp nối với thời kỳ lao màng bụng cổ trướng tự do và lao màng bụng thể lao loét bã đậu. Các biểu hiện lâm sàng của lao màng bụng thể xơ dính bao gồm:
• Tình trạng táo bón, đau bụng có khu trú, sẽ có các thay đổi gây nên những biến chứng cơ học cho các cơ quan hệ tiêu hóa như là xoắn ruột, tắc ruột, …
• Lúc này tinh thần sẽ xuất hiện hội chứng nhiễm trùng, sốt, mệt mỏi, nhiễm độc mãn tính
• Có thể lúc này bụng sẽ không bị chướng và có xu hướng nhỏ lại vì lý do xơ phát triển thành bụng nhỏ hơn so với bình thường, thậm chí là bụng sẽ có tình trạng lẫn do xơ dính, gây co kéo các cơ ở thành bụng
• Khi khám lâm sàng thì các bác sĩ sẽ thấy được phần lõm của bụng và rờ vào sẽ rất cứng, các xơ cứng tạo nên các đám cứng hoặc giải nằm ngang gây nên khó khăn trong việc xác định các cơ quan của vùng bụng

Lao màng bụng nguy hiểm như thế nào

Đối với phụ nữ thì nếu không cẩn thận dễ nhiễm lao màng bụng sẽ ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe sinh sản, ảnh hưởng lâu dài tới hạnh phúc sau này. Khi bệnh nhân có các biểu hiện nghi ngờ bản thân mắc lao màng bụng sẽ được các bác sĩ chỉ định xét nghiệm như: xét nghiệm máu, xét nghiệm dịch ổ bụng, soi bụng và sinh thiết màng bụng.

Sau khi xác định và thăm khám một cách kỹ càng thì các bác sĩ sẽ xác định mức độ của bệnh, cho bệnh nhân sử dụng thuốc đặc trị và kết hợp với thuốc điều trị các triệu chứng của cơ thể. Người bệnh sẽ có những biểu hiện như tắc ruột và đau bụng khá nhiều, nôn ói và có dấu hiệu bỏ bữa.

Nếu như phát hiện ra bệnh lao màng bụng sớm và được dùng thuốc chống lao theo đúng chỉ định của các bác sĩ yêu cầu thì bệnh nhân sẽ có cơ hội sống có rất cao. Do đó khi có những biểu hiện nghi ngờ căn bệnh lao màng bụng trên thì bệnh nhân nên đi thăm khám nhanh. Đến các bệnh viện tiến hành kiểm tra và chuẩn đoán và xác định tên bệnh và tìm ra phương hướng điều trị kịp thời hiệu quả

Các biến chứng của lao màng bụng mà các bệnh nhân có thể gặp phải:

• Lao ruột
• Tắc ruột
• Lao màng tim
• Viêm gan nhiễm độc do thuốc
• Lao tiến triển và lây lan sang các cơ quan hệ khác

Những biến chứng điển hình kể trên là do bệnh nhưng không được chuẩn đoán và được điều trị sớm và kịp thời. Nếu có bất kỳ những dấu hiệu bất thường nào của cơ thể thì nên tiến hành thăm khám và chữa trị ngay để không mang lại những di chứng và biến chứng nặng nề ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống cũng như đe dọa tới tính mạng

Lao màng bụng có điều trị được không?

Để có thể điều trị được Lao màng bụng thì nên điều trị bằng những phương pháp sau:

Điều trị bằng thuốc chống lao:

Nên phải phối hợp các loại thuốc chống lao trong quá trình điều trị vì mỗi loại thuốc sẽ có tác dụng khác nhau đối với từng vi khuẩn lao. Sau đây là ba nguyên tắc cần phải đảm bảo như sau:

• Nên sử dụng đúng liều: mỗi loại thuốc sẽ có nồng độ nhất định riêng của thuốc đó. Trong trường hợp liều thấp quá thì không có thể dùng và dễ tạo nên các chủng vi khuẩn lao là làm các vi khuẩn đó kháng thuốc. Nếu dùng liều quá cao sẽ dễ khiến bệnh nhân gặp biến chứng khác như tai biến. Vì thế liều lượng của thuốc cần phải tuân thủ theo phác đồ điều trị của bác sĩ đưa ra và hướng dẫn của bác sĩ
• Dùng thuốc đều đặn: các loại thuốc cần nên được uống vào đúng một thời điểm nhất định trong ngày và cách xa bữa ăn để có thể để thuốc hoạt động đạt hiệu quả tối ưu
• Dùng thuốc theo hai giai đoạn tấn công và duy trì
• Giai đoạn tấn công sẽ kéo dài khoảng ba tháng, lúc này cần tranh thủ tiêu diệt một số lượng lớn vi khuẩn lao gây tổn thương ở các cơ quan nội tạng và đang ngăn chặn các tình huống lao đột biến để kháng thuốc
• Giai đoạn duy trì sẽ kéo dài khoảng 4 tháng đến 6 tháng, nhằm có thể quét sạch sẽ các tàn dư của vi khuẩn lao gây ra ở các vùng tổn thương và ngăn ngừa bệnh tái phát
• Đối với việc điều trị bệnh lao thì cần phải kết hợp với một chế độ ăn uống nghỉ ngơi theo đúng khoa học để có thể giảm bệnh và thúc đẩy quá trình điều trị.
• Nếu như xảy ra các biến chứng như tắc ruột hoặc xuất hiện các ổ áp xe thì cần phải kết hợp với điều trị ngoại khoa
• Nên chú ý thời gian nghỉ ngơi và đối với những trường hợp bệnh nhân có lao màng bụng kèm theo các bệnh lao ở các cơ quan khác như lao phổi, lao màng não thì cần phải kết hợp sử dụng bốn đến năm loại thuốc chống lao khác nhau, thời gian điều trị sẽ lâu hơn và sử dụng corticoid liều cao hơn Và dùng hơn lâu hơn theo chỉ định của bác sĩ

Cách phòng ngừa lao màng bụng

• Đối với lao màng bụng thì nên áp dụng những biện pháp giảm vi khuẩn lao và giảm khả năng tiếp xúc với vi khuẩn lao để tránh gây ra bệnh lao màng bụng và các bệnh lao khác
• Kiểm soát được tình trạng nhiễm khuẩn lao và kết hợp các biện pháp phòng ngừa nhằm hạn chế tối đa nguy cơ gây nên các bệnh lây lan và truyền nhiễm vi khuẩn lao
• Đảm bảo để môi trường sống xung quanh luôn an toàn, sạch sẽ và luôn vệ sinh kỹ tay và hạn chế tình trạng tiếp xúc các vật có vi khuẩn lên vùng mặt.
• Luôn để môi trường sống thông thoáng và để ánh sáng chiếu vào phòng để tiêu diệt vi khuẩn lao
• Sử dụng khẩu trang để phòng bệnh lây nhiễm, tránh tiếp xúc với vi khuẩn,…

• Thường xuyên rửa tay xà phòng

Giảm tiếp xúc nguồn lây:

• Cách ly người bị lao màng phổi với người khỏe mạnh vì nếu tiếp xúc nhiều sẽ gây nên bệnh lao phổi hoặc lao màng não.
• Đối với những môi trường đông đúc dễ lây nhiễm như trường học, cơ sở bảo trợ, trại giam, trại cai nghiện,… thì nên có những biện pháp phòng ngừa và cách ly những người có dấu hiệu bị mắc vi khuẩn lao. Bên cạnh đó nên tuyên truyền các kiến thức phòng ngừa nhằm nâng cao ý thức bảo vệ môi trường sống xung quanh
• Đối với những người già hoặc trẻ em, bệnh nhân nhiễm HIV, những người không có đề kháng mạnh nên đặc biệt cẩn trọng chú ý vì rất dễ lây nhiễm nếu không được bảo vệ kỹ và tiếp xúc nhiều với bệnh nhân bị lao

Thực hiện việc phòng ngừa lây nhiễm tại cơ sở y tế:

• Các cơ sở y tế tuân thủ thực hiện đầy đủ việc quy chế kiểm soát bệnh nhiễm khuẩn và hướng dẫn cho các cơ sở y tế việc phòng ngừa và kiểm soát việc lây nhiễm
• Vi khuẩn lao sẽ xâm nhập vào cơ thể thông qua đường tiêu hóa, đường hô hấp, đường lây từ mẹ sang con và trong đó nếu lây nhiễm lao thì lao phổi là khả năng khá cao và trong đó cũng bao gồm lao màng bụng.
• Vi khuẩn lao sẽ lây lan ra ngoài không khí ở hình dạng những hạt vi thể siêu nhỏ mà mắt thường của chúng ta sẽ không thể phát hiện được và những bệnh nhân mắc bệnh lao thì sẽ có những điểm chung như ho, hắt hơi hoặc là nói chuyện với người bị lao cũng có thể lây nhiễm bất cứ khi nào. Những hạt chứa vi khuẩn lao có thể xâm nhập vào cơ thể khỏe mạnh của người bệnh và nếu có những thực phẩm có chứa vi khuẩn lao mà nếu chúng ta sử dụng thì có thể sẽ bị lây nhiễm.
• Chúng ta phải biết bảo vệ bản thân chúng ta vì khi chúng ta tiếp xúc với người bị lao màng bụng hoặc lao phổi trong một thời gian thì có thể nếu không kỹ bạn cũng sẽ bị lây nhiễm
• Nếu như bản thân bạn có những triệu chứng và những dấu hiệu nêu trên như đau vùng bụng, ho kéo dài, chán ăn luôn trong tình trạng mệt mỏi, xuất hiện các khối u trong bụng, xuất hiện các cơn sốt kéo dài thì nên đến ngay cơ sở y tế gần nhất để có thể thăm khám và phát hiện sớm bệnh.

Phòng khám Đa khoa Quốc tế Nhân Hậu

Khi có những dấu hiệu bất thường về lao màng bụng hãy đến thăm khám ngay tại Phòng khám Đa khoa Quốc tế Nhân Hậu. Với các y bác sĩ chu đáo và kỹ lưỡng trong việc thăm khám cùng với các trang thiết bị hiện đại sẽ giúp cho việc chẩn đoán sẽ nhanh chóng và chuẩn xác.

Phòng khám Đa khoa Quốc tế Nhân Hậu: 522-524-526 Nguyễn Chí Thanh, Phường 7, Quận 10, TP.HCM

Thời gian làm việc: Thứ 2-Thứ 7 (6h00-20h00); Chủ Nhật (6h00-12h00)

Bài viết trên được tham vấn y khoa các bác sĩ có chuyên môn cao của Phòng khám đa khoa quốc tế Nhân Hậu