Hiện nay thực trạng ung thư dạ dày ở Việt Nam đứng top 4 trong các loại ung thư. Những người trẻ thời hiện đại mắc ung thư dạ dày khá nhiều. Bài viết sau đây sẽ giúp bạn hiểu sâu hơn về “Những điều nên biết về Ung thư dạ dày mà bạn cần năm rõ”
Nội dung bài viết
Tổng quan về ung thư dạ dày
Ung thư dạ dày là gì?
Ung thư dạ dày là một căn bệnh ác tính xuất phát từ các tế bào trong lớp niêm mạc dạ dày. Khi các tế bào này phát triển mất kiểm soát, chúng tạo thành các khối u có thể xâm lấn vào các mô xung quanh và di căn đến các cơ quan khác trong cơ thể.
Ung thư dạ dày có nguy hiểm không?
Ung thư dạ dày là một trong những loại ung thư phổ biến và nguy hiểm trên thế giới. Tỷ lệ mắc bệnh và tử vong do ung thư dạ dày khá cao, đặc biệt ở các nước đang phát triển. Nếu không được phát hiện và điều trị sớm, bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng và đe dọa tính mạng.
Nguyên nhân gây ung thư dạ dày
1. Nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori (HP):
- Cơ chế: Vi khuẩn HP xâm nhập vào niêm mạc dạ dày, gây viêm nhiễm mãn tính, tạo điều kiện cho các tế bào bị tổn thương và biến đổi thành tế bào ung thư.
- Con đường lây nhiễm: Qua đường miệng, chủ yếu do ăn uống không đảm bảo vệ sinh, dùng chung đồ ăn, thức uống với người nhiễm.
2. Chế độ ăn uống không lành mạnh:
- Thực phẩm muối chua: Các loại dưa muối, cà muối, thực phẩm muối chua khác tạo điều kiện cho vi khuẩn HP phát triển và gây tổn thương niêm mạc dạ dày.
- Thực phẩm hun khói, nướng cháy: Các chất gây ung thư như nitrosamine trong thực phẩm hun khói làm tổn thương DNA tế bào dạ dày.
- Thức ăn chế biến sẵn: Thường chứa nhiều chất bảo quản, muối, chất béo không lành mạnh, làm tăng nguy cơ viêm nhiễm và ung thư.
- Ít rau xanh, trái cây: Thiếu chất xơ và các chất chống oxy hóa làm giảm khả năng chống lại các gốc tự do gây hại cho tế bào.
3. Hút thuốc lá:
- Các chất độc hại: Nicotine, tar và các chất hóa học khác trong khói thuốc làm tổn thương niêm mạc dạ dày, gây viêm nhiễm và tăng nguy cơ ung thư.
- Giảm khả năng miễn dịch: Hút thuốc làm suy yếu hệ miễn dịch, giảm khả năng chống lại các tế bào ung thư.
4. Uống rượu:
- Tổn thương niêm mạc: Rượu làm tổn thương niêm mạc dạ dày, gây viêm nhiễm và tăng nguy cơ ung thư.
- Tăng khả hấp thu các chất gây ung thư: Rượu làm tăng khả năng hấp thu các chất gây ung thư có trong thức ăn.
5. Thừa cân, béo phì:
- Viêm mãn tính: Mỡ thừa trong cơ thể gây ra tình trạng viêm mãn tính, làm tăng nguy cơ ung thư.
- Rối loạn hormone: Béo phì liên quan đến sự rối loạn của các hormone, tăng nguy cơ ung thư.
6. Tiền sử gia đình:
- Di truyền: Một số gen di truyền có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư dạ dày.
- Môi trường sống chung: Các thành viên trong gia đình thường có chế độ ăn uống và lối sống tương tự nhau, tăng nguy cơ phơi nhiễm với các yếu tố nguy cơ.
7. Các yếu tố khác:
- Viêm dạ dày mãn tính: Viêm dạ dày kéo dài có thể làm tăng nguy cơ biến chứng thành ung thư.
- Thiếu vitamin: Thiếu vitamin B12, folate có thể làm tăng nguy cơ.
- Một số bệnh lý khác: Bệnh trào ngược dạ dày thực quản, polyp dạ dày…
Các yếu tố nguy cơ khác cần lưu ý:
- Tuổi cao: Nguy cơ mắc bệnh tăng theo tuổi.
- Giới tính: Nam giới có nguy cơ cao hơn nữ giới.
- Nhóm máu: Người có nhóm máu A có nguy cơ cao hơn.
Các giai đoạn của ung thư dạ dày
Ung thư dạ dày, nếu được phát hiện và điều trị sớm, sẽ có tỷ lệ chữa khỏi cao. Tuy nhiên, do đặc tính tiến triển âm thầm, bệnh thường không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu, khiến việc chẩn đoán gặp nhiều khó khăn.
Các giai đoạn phát triển của ung thư dạ dày thường được chia thành:
- Giai đoạn 0: Đây là giai đoạn sớm nhất, tế bào ung thư mới bắt đầu xuất hiện và chưa xâm lấn sâu vào thành dạ dày.
- Giai đoạn I: Khối u bắt đầu xâm lấn vào các lớp sâu hơn của thành dạ dày nhưng chưa di căn đến các hạch bạch huyết hoặc các cơ quan khác.
- Giai đoạn II: Khối u lớn hơn, xâm lấn sâu hơn và có thể đã di căn đến các hạch bạch huyết gần đó.
- Giai đoạn III: Khối u đã xâm lấn sâu vào thành dạ dày, di căn đến các hạch bạch huyết vùng và có thể đã di căn đến các cơ quan lân cận như gan, lá lách.
- Giai đoạn IV: Đây là giai đoạn cuối cùng, khối u đã di căn đến các cơ quan xa như phổi, xương, não.
Đặc điểm của từng giai đoạn:
- Giai đoạn đầu: Thông thường không có triệu chứng rõ ràng hoặc có các triệu chứng mơ hồ như đau bụng nhẹ, khó tiêu, ợ hơi… rất dễ nhầm lẫn với các bệnh lý dạ dày thông thường.
- Giai đoạn giữa và cuối: Các triệu chứng rõ rệt hơn, bao gồm đau bụng dữ dội, sụt cân nhanh, nôn ra máu, phân đen…
Tầm quan trọng của việc phát hiện sớm:
- Tăng tỷ lệ chữa khỏi: Ở giai đoạn sớm, khả năng điều trị thành công rất cao, thường chỉ cần phẫu thuật cắt bỏ khối u.
- Giảm chi phí điều trị: Phát hiện sớm giúp giảm chi phí điều trị và các biến chứng có thể xảy ra.
- Nâng cao chất lượng cuộc sống: Điều trị sớm giúp bệnh nhân duy trì cuộc sống bình thường và giảm thiểu những đau đớn, khó khăn trong quá trình điều trị.
Triệu chứng của ung thư dạ dày
Ung thư dạ dày thường tiến triển âm thầm và không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu. Tuy nhiên, khi bệnh tiến triển, một số triệu chứng sau đây có thể xuất hiện:
- Đau bụng, khó tiêu: Cảm giác đau âm ỉ hoặc dữ dội ở vùng thượng vị, khó tiêu, ợ hơi, ợ chua là những triệu chứng thường gặp.
- Ăn không ngon miệng, buồn nôn và nôn: Khối u trong dạ dày có thể gây chướng bụng, no sớm, giảm cảm giác ngon miệng và dẫn đến buồn nôn, nôn.
- Giảm cân không rõ nguyên nhân: Sụt cân nhanh chóng mặc dù ăn uống bình thường là một dấu hiệu đáng lo ngại.
- Mệt mỏi, thiếu máu: Do khối u hấp thụ chất dinh dưỡng, gây thiếu máu và khiến cơ thể mệt mỏi, yếu sức.
- Đi ngoài phân đen hoặc có lẫn máu: Đây là dấu hiệu cho thấy có xuất huyết trong đường tiêu hóa.
Những dấu hiệu cảnh báo khác:
- Khó nuốt: Khối u có thể chèn ép thực quản, gây khó khăn khi nuốt thức ăn.
- Vàng da, vàng mắt: Khi ung thư di căn đến gan.
- Sờ thấy khối u ở bụng: Ở giai đoạn muộn, có thể sờ thấy một khối u cứng ở vùng bụng.
Phương pháp chẩn đoán ung thư dạ dày
Dưới đây là một số phương pháp phổ biến:
- Nội soi dạ dày: Đây là phương pháp vàng để chẩn đoán ung thư dạ dày. Bác sĩ sẽ đưa một ống nội soi mềm có gắn camera nhỏ vào dạ dày để trực tiếp quan sát niêm mạc dạ dày, phát hiện các tổn thương và lấy mẫu mô để sinh thiết. Sinh thiết là bước quan trọng để xác định tế bào có phải là tế bào ung thư hay không.
- Xét nghiệm máu: Các xét nghiệm máu giúp đánh giá chức năng gan, thận, tình trạng thiếu máu và các chỉ số khối u. Tuy nhiên, xét nghiệm máu thường không đủ để chẩn đoán xác định ung thư dạ dày mà cần kết hợp với các xét nghiệm khác.
- Chụp X-quang dạ dày: Phương pháp này giúp phát hiện các bất thường về hình dạng và kích thước của dạ dày, nhưng không cung cấp thông tin chi tiết về tổn thương.
- Các xét nghiệm khác: Tùy thuộc vào từng trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định thêm các xét nghiệm khác như siêu âm nội soi, CT scan, MRI để đánh giá mức độ xâm lấn của khối u, phát hiện di căn và lên kế hoạch điều trị phù hợp.
Điều trị ung thư dạ dày
Điều trị ung thư dạ dày là một quá trình phức tạp, đòi hỏi sự kết hợp nhiều phương pháp khác nhau tùy thuộc vào giai đoạn bệnh, tình trạng sức khỏe của bệnh nhân và quyết định của bác sĩ. Dưới đây là một số phương pháp điều trị phổ biến:
- Phẫu thuật: Đây thường là phương pháp điều trị đầu tiên và quan trọng nhất. Phẫu thuật có thể cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ dạ dày, cùng với các hạch bạch huyết xung quanh để loại bỏ tế bào ung thư.
- Xạ trị: Sử dụng tia X năng lượng cao để tiêu diệt tế bào ung thư. Xạ trị thường được kết hợp với phẫu thuật để tiêu diệt các tế bào ung thư còn sót lại hoặc giảm kích thước khối u trước khi phẫu thuật.
- Hóa trị: Sử dụng thuốc để tiêu diệt tế bào ung thư. Hóa trị có thể được sử dụng trước, trong hoặc sau phẫu thuật.
- Điều trị giảm nhẹ triệu chứng: Mục tiêu của phương pháp này là kiểm soát các triệu chứng như đau, buồn nôn, nôn, giảm cân, giúp bệnh nhân cải thiện chất lượng cuộc sống.
Phòng ngừa ung thư dạ dày
Dưới đây là một số cách giúp bạn giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh:
- Chế độ ăn uống lành mạnh:
- Ưu tiên rau xanh, trái cây: Cung cấp chất xơ, vitamin và khoáng chất giúp tăng cường hệ miễn dịch và bảo vệ tế bào khỏi tổn thương.
- Hạn chế thực phẩm nhiều muối, mỡ, đồ hun khói: Giảm nguy cơ viêm nhiễm dạ dày và giảm tiếp xúc với các chất gây ung thư.
- Ăn đa dạng các loại thực phẩm: Đảm bảo cơ thể được cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết.
- Giữ cân nặng hợp lý: Thừa cân, béo phì là yếu tố nguy cơ của nhiều bệnh, trong đó có ung thư dạ dày.
- Bỏ hút thuốc lá: Hút thuốc làm tăng nguy cơ mắc nhiều loại ung thư, bao gồm ung thư dạ dày.
- Xét nghiệm kiểm tra vi khuẩn HP và điều trị nếu cần thiết: Nhiễm vi khuẩn HP là một trong những nguyên nhân chính gây ung thư dạ dày.
- Đi khám sức khỏe định kỳ: Giúp phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường và điều trị kịp thời.
Phòng khám Đa khoa Quốc tế Nhân Hậu
Dạ dày là bộ phận quan trọng trong cơ thể, nếu dạ dày có vấn đề sẽ khiến cho cơ thể chúng ta có những triệu chứng vô cùng khó chịu. Hãy đến ngay Phòng khám Đa khoa Quốc tế Nhân Hậu để được các bác sĩ tại đây thăm khám và điều trị. Mỗi bệnh nhân sẽ có một phác đồ điều trị khác nhau, phù hợp với mỗi tình trạng bệnh của bệnh nhân.
Phòng khám Đa khoa Quốc tế Nhân Hậu: 522-524-526 Nguyễn Chí Thanh, Phường 7, Quận 10, TP.HCM
Thời gian làm việc: Thứ 2-Thứ 7 (6h00-20h00); Chủ Nhật (6h00-12h00)
Bài viết trên được tham vấn y khoa các bác sĩ có chuyên môn cao của Phòng khám đa khoa quốc tế Nhân Hậu