Suy thận cấp tính là một trong những tình trạng suy giảm cấp tính độ lọc của thận trong vài giờ đến vài ngày khiến cho các chất điện giải và các chất dư thừa không thể đào thải ra khỏi máu. Vậy Suy thận cấp tính và những biến chứng gây nên suy thận cấp tính là gì
Nội dung bài viết
Thận có tính năng gì?
Thận là một cơ quan đóng vai trò bài tiết chính trong tiết niệu. Đối với mỗi người chúng ta thì có hai quả thận và đóng nhiều chức năng trong quá trình bài tiết
Thận có hình giống hạt đậu nằm ở phúc mạc đối xứng qua cột sống. Thận phải sẽ thấp hơn thận trái khoảng tầm 1 đốt sống
Các động mạch ở thận sẽ đóng vai trò chức năng cung cấp máu cho quả thận. Bắt đầu từ phần động mạch chủ ở bụng và sẽ chảy vào các tĩnh mạch phần thận. Mỗi quả thận sẽ tiết ra niệu quản và nước tiểu, lúc này sẽ dẫn nước tiểu vào cơ quan bàng quang.
Suy thận cấp tính là gì?
Suy thận cấp tính là một trong những tình trạng suy giảm cấp tính độ lọc của thận trong vài giờ đến vài ngày khiến cho các chất điện giải và các chất dư thừa không thể đào thải ra khỏi máu. Bình thường xảy ra đối với những người trước đó từng mắc bệnh thận mãn tính hoặc có thể chức năng thận bình thường.
Xảy ra tình trạng này sẽ khiến cho các chất độc tố tích tụ lâu ngày trong cơ thể và gây nguy hiểm đến tính mạng, nếu như người bệnh có một số bệnh lý đi kèm như phổi hoặc tim mạch. Tuy nhiên đối với suy thận cấp tính bệnh nhân có thể phục hồi hoàn toàn nếu như được chữa trị kịp thời và điều trị đúng phác đồ của bác sĩ.
Hiện nay theo như các chuyên gia nghiên cứu cho hay thì bệnh suy thận cấp tính sẽ được phân chia theo những yếu tố nơi xảy ra tình trạng bệnh.
Nguyên nhân gây nên suy thận cấp tính
Đối với suy thận cấp tính thì có khá nhiều nguyên nhân gây nên:
- Giảm cung lượng tim: thường thì suy thận cấp tính trước thận thường do nguyên nhân giảm cung lượng tim còn được gọi là tuần số dòng máu sẽ khiến cho lượng máu được bơm đến tìm đến các cơ quan khác sẽ bị thiếu hụt bao gồm cả thận. Tình trạng này sẽ gây đến thiếu máu đến thận do đó sẽ dễ bị suy thận cấp tính.
- Giảm lưu lượng máu: đối với các trường hợp mất máu, nôn ói tiêu chảy, sử dụng thuốc lợi tiểu sau khi tắc nghẹn, mất dịch tạm thời cũng sẽ khiến cho lượng máu tới thận bị giảm đột ngột và gây nên suy thận cấp tính. Bên cạnh đó tình trạng này còn sẽ xuất hiện ở những người bị viêm tụy, xơ gan, bỏng,…
- Do mạch máu: đối với các mạch máu lớn và trung bình nếu có hiện tượng máu đông, huyết khối dây thắt động mạch thận hoặc gây nên động mạch bị kẹp nhầm trong quá trình phẫu thuật, huyết khối tĩnh mạch thận hai bên thì sẽ khiến cho dòng máu lưu thông ở đoạn không ổn định gây nên suy thận cấp tính.
- Cầu thận: những vấn đề ở cầu thận, Sẽ có nhiệm vụ lọc máu ở thận, nếu như không lọc được sẽ gây ra hội chứng thận hư, viêm cầu thận diễn tiến rất nhanh chóng do nhiều nguyên nhân khiến cho thận bị suy cấp tính.
- Mô kẽ: một trong những nguyên nhân hàng đầu gây nên suy thận cấp tính sẽ liên quan đến mô kẽ là thận mô kẽ cấp, nguyên nhân là do dùng thuốc kháng sinh, lợi tiểu, thuốc chống co giật hoặc do bị nhiễm trùng vi khuẩn, virút.
- Ống thận hư: ống thận bị hoại tử là một trong những nguyên nhân gây nên suy thận cấp tính. Bên cạnh đó tình trạng thiếu máu do shock, xuất huyết, chấn thương, nhiễm trùng huyết, viêm tụy cấp, hạ đường huyết do bất kỳ một nguyên nhân nào cũng sẽ gây nên tổn thương thận. Và một số vấn đề khác ở ống thận cũng sẽ liên quan đến nội độc tố trong thuận gây nên suy thận cấp tính.
- Phì đại tuyến tiền liệt lành tính hoặc ác tính
- Hoại tử nhu thận
- Phì động mạch chủ bụng
- Bệnh gan, thận, tiểu đường
- Suy tim, tăng huyết áp
- Đối với những người bị thừa cân béo phì, ung thư
Những dấu hiệu cho thấy đang bị suy thận cấp tính
Những dấu hiệu của suy thận cấp tính có thể xuất hiện một cách rất đột ngột:
- Lượng nước tiểu sẽ giảm đi một cách bất thường
- Xuất hiện các tình trạng giữ nước gây nên sự sưng phù nề ở chân và tay mắt cá chân hoặc bàn chân
- Khiến cho ngực có cảm giác đau nhói và tức ngực gây nên khó thở
- Mệt mỏi và cảm thấy uể oải và không còn sức sống
- Cảm thấy buồn nôn và muốn nôn
- Khiến cho nhịp tim không đều
- Sẽ dẫn đến hôn mê hoặc co giật trong trường hợp nghiêm trọng
- Phân có lẫn máu
- Hơi thở sẽ có mùi
- Đi đứng khó khăn chậm chạp
- Sưng phù nề toàn thân
- Tay chân rung
- Dễ xuất hiện các vết bầm tím
- Tâm trạng bị thay đổi nhất là đối với những người có tuổi
- Cảm thấy chán ăn
- Cảm giác ở bàn tay bàn chân bị suy giảm
- Huyết áp tăng cao
- Xuất hiện vị kim loại trong miệng
Biến chứng của suy thận cấp tính
Suy thận cấp tính có thể sẽ gây ảnh hưởng đến hầu hết mọi cơ quan bộ phận trong cơ thể của bạn. Những biến chứng đó sẽ tìm ẩn nguy cơ gây nên tử vong:
- Trong cơ thể sẽ giữ nước và dẫn đến việc phù nề ở chân và tay, tăng huyết áp và dịch trong phổi gây nên phù phổi.
- Nồng độ kali trong máu sẽ đột ngột tăng cao, làm giảm đi khả năng hoạt động của tim mạch và gây đe dọa đến tính mạng, gây nên suy tim mạch: Tim và thận có mối liên kết chặt chẽ và mật thiết với nhau. Nếu như thận không thể hoạt động tốt, hệ thống hormone không thể giữ vai trò điều hòa huyết áp khiến cho tim phải bơm máu nhiều hơn tình trạng này sẽ gây cho tim chịu nhiều áp lực và dễ bị tổn thương.
- Nguy cơ loãng xương tăng cao và làm cho xương bị yếu dần
- Gây nên tình trạng thiếu máu
- Gây tổn thương các hệ thần kinh trung ương: suy thận cấp tính có thể gây ra rối loạn các dây thần kinh gây nên các cơn co giật phải hôn mê nếu như tình trạng này kéo dài sẽ dẫn đến việc tổn thương hệ thần kinh và khó hồi phục.
- Gây khó tập trung, tính cách sẽ thay đổi hoặc xuất hiện các cơn co giật
- Gây nên viêm ngoài màng tim
- Nếu như phụ nữ mang thai mắt suy thận cấp tính sẽ có thể gây biến chứng cho thai kỳ dẫn đến rủi ro cho cả mẹ và thai nhi.
- Đối với suy thận cấp tính: ở giai đoạn cuối thì bệnh nhân cần phải lọc máu hoặc kết luận để có thể duy trì mạng sống, thận thường giữ chức năng lọc nước thải và nước dư thừa từ máu của người bệnh và sẽ đào thải qua đường nước tiểu. Nếu như bị suy thận cấp tính ra ở giai đoạn cuối sẽ dẫn đến mất đi chức năng này. Lúc này thận của người bệnh chỉ còn có thể hoạt động dưới 10 % và gây ra hàng loạt các triệu chứng như mệt mỏi, tiểu ít, bí tiểu, đau đầu , chán ăn,…
- Gây nên huyết áp cao: những thay đổi của chức năng thận do bị suy thận cấp tính có thể làm đảo lộn cách trực tự cân bằng tự nhiên của cơ thể. Sự thay đổi này sẽ khiến cho việc điều chỉnh huyết áp của người bệnh không được bình thường và tăng lên bất thường. Nếu như không được điều trị sớm sẽ dẫn đến việc huyết áp tăng cao và gây nên cơn đau tim và dẫn đến đột quỵ.
- Gây nên yếu cơ: khi chất lỏng và chất điện giải của cơ thể không còn cân bằng do bị suy thận cấp tính và nếu không được điều trị kịp thời sẽ dẫn đến những biến chứng yếu cơ.
- Tức ngực khó thở: một trong những biến chứng của suy thận cấp tính là dẫn đến tình trạng tích tụ chất lỏng trong phổi sẽ khiến cho người bệnh cảm thấy bị khó thở nếu như ngoài màng tim bị viêm thì sẽ khiến cho người bệnh bị đau lòng ngực
Điều trị suy thận cấp tính như thế nào
Việc điều trị suy thận cấp tính là để bảo vệ tính mạng của người bệnh và phòng ngừa tử vong. Bên cạnh đó việc điều trị sẽ khiến cho bệnh mau hết và không gây nên những biến chứng. Các phương pháp điều trị sẽ tùy theo cách cấp suy thận và nguyên nhân gây bệnh và thể trạng của bệnh nhân.
Điều trị giai đoạn khởi đầu: nếu như do các nguyên nhân độc tố, người bệnh sẽ được chỉ định hoặc giảm liều thuốc đối với các thuốc nếu như không thể ngưng đột ngột. Nếu như do thiếu máu thì bù hoàn dịch, điện giải, máu để tiện phục vụ cho mục tiêu hàng đầu là cải thiện việc bơm máu lên thận.
Điều trị bằng một số loại thuốc chữa suy thận
Tìm ra hướng và giải quyết các hậu quả của biến chứng suy thận cấp tính và quan trọng hơn hết là cân bằng nước và điện giải kiểm toán và biến dưỡng.
Lọc máu: lọc máu làm một trong những phương pháp điều trị suy thận cấp tính tương tự như việc chạy thận nhân tạo và lọc màng bụng.
Chạy thận nhân tạo: Đây là một phương pháp sẽ dùng đến thiết bị máy móc đặt bên ngoài cơ thể tạo ra một vòng tuần hoàn dẫn máu chứa nhiều chất điện giải, các chất điện giải sẽ qua bộ lọc và trả máu sạch trở lại cho người bệnh.
Phương pháp lọc màng bụng: lọc màng bụng là một phương pháp còn có tên gọi khác là thẩm phân phúc mạc. Khác với phương pháp chạy thận nhân tạo thì phương pháp lọc màng bụng sẽ dùng chính niêm mạc vùng bụng của người bệnh để đào thải các độc tố ra khỏi máu trong cơ thể
Cách phòng ngừa suy thận cấp tính
Có rất nhiều cách để kiểm soát được bệnh suy thận cấp tính:
- Nên kiểm soát tốt đường huyết: theo như các chuyên gia nghiên cứu thì bệnh đái tháo đường là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây nên suy thận cấp tính. Điều này chủ yếu liên quan đến mức đường huyết tăng giảm bất thường. Nếu như hàm lượng đường trong máu cao thì sẽ khiến các mao mạch bị tắc nghẽn gây nên cản trở quá trình di chuyển của hồng cầu. Từ đó thận sẽ không thể nhận đủ các chức dinh dưỡng cũng như oxy để có thể hoạt động được bình thường. Nếu như tình trạng này kéo dài sẽ dẫn đến suy thận cấp tính. Bên cạnh việc đó thì tắt nghẽn mạch máu cũng là một trong những yếu tố gây nên nguy cơ tăng huyết áp một nguyên nhân khiến cho suy thận cấp tính.
- Xây dựng một lối sống lành mạnh, thường xuyên rèn luyện thể chất để cơ thể được lưu thông.
- Bổ sung nhiều chất xơ trong thực đơn hằng ngày sẽ cân nhắc lượng tinh bột để tránh sử dụng quá nhiều mức đường trong cơ thể.
- Kiểm soát tốt chỉ số huyết áp: khi áp lực máu tăng lên cao thì các mao mạch sẽ có xu hướng bị phình lên. Nếu như giãn nở quá mức sẽ khiến cho các mạch máu bị vỡ gây nên xuất huyết. Đối với những người bệnh thì về huyết áp tăng bất kỳ mao mạch nào cũng sẽ có nguy cơ bị tổn thương. Bao gồm cả những mao mạch máu ở thận. Nếu như tình trạng này phát sinh thì thận có thể ngưng hoàn toàn việc lọc và thải độc tố các loại nước thừa. Nếu như vậy thì sự tích tụ của hai thành phần này sẽ cản trở việc lưu thông hồng cầu và khiến cho huyết áp tăng lên đột ngột. Chính vì thế để giữ cho chỉ số huyết áp trong mức quy định thì nên sử dụng đúng liều thuốc huyết áp mà bác sĩ chỉ định, thường xuyên theo dõi chỉ số huyết áp
- Tránh xa những thức uống có cồn
- Không nên hút thuốc lá.
- Duy trì cân nặng cũng là một cách để phòng ngừa suy thận cấp tính: theo như các chuyên gia nghiên cứu thì mối liên hệ giữa việc béo phì và nguy cơ suy thận có mối liên hệ chặt chẽ với nhau. Mặc dù cơ chế gây suy giảm chức năng thận của tình trạng thừa cân vẫn chưa được xác nhận một cách rõ ràng nhưng đã có chứng minh vấn đề sức khỏe này là một trong những yếu tố dẫn đến việc tăng huyết áp và đái tháo đường. Hai nguyên nhân trên là nguy cơ hàng đầu gây nên suy thận cấp tính. Vì vậy để phòng ngừa tối đa việc suy thận phát sinh thì nên để ý thường xuyên đến chế độ ăn uống cũng như cân nặng của bản thân nếu như có xu hướng béo phì hãy giảm cân một cách khoa học và an toàn.
- Quan tâm về vấn đề dinh dưỡng: một chế độ ăn khoa học và dinh dưỡng cũng là một trong những biện pháp để phòng ngừa suy thận hiệu quả nếu như áp dụng đúng cách. Thay đổi thói quen ăn uống để cho bản thân ngày càng khỏe mạnh. Việc cải thiện sức khỏe cũng sẽ giúp cho bản thân có được một vóc dáng hoàn hảo. Vì huyết áp cao và suy thận có mối liên hệ sát chặt chẽ với nhau nên một chế độ ăn uống lành mạnh cho tim cũng góp phần vào việc bảo vệ sức khỏe của thận trước những nguy cơ phát sinh nên bệnh. Theo như nhiều chuyên gia nghiên cứu dinh dưỡng cho hay bổ sung một chế độ ăn nhiều rau củ quả các loại trái cây, hạt ngũ cốc, các loại đậu, sữa hạt ít béo và các thực phẩm làm từ sữa ít béo, cá làm một chế độ duy trì sức khỏe lâu dài cho tim mạch cũng như bảo vệ thận. Ngoài ra các chuyên gia nghiên cứu còn khuyên bạn nên bổ sung nhiều loại cá để nhiều dưỡng chất Omega 3. Tránh xa các loại thực phẩm chứa nhiều chất đường, không nên ăn quá mặn,…
- Giảm lượng muối trong mỗi bữa ăn: muối có thể nói là một gia vị vô cùng quen thuộc đối với tất cả mọi người, chúng xuất hiện trong nhiều loại thực phẩm hoặc được thêm vào trong quá trình sơ chế các món ăn. Muối sẽ giúp bạn cảm nhận được vị ngon khi ăn. Tuy nhiên nếu như lượng muối hấp thụ quá nhiều khiến cho nước bị tích tụ trong cơ thể sẽ gây nên việc huyết áp cao và tăng nguy cơ phát sinh về những vấn đề liên quan đến tim mạch cũng như gây suy thận cấp tính.
- Bổ sung đầy đủ nước cho cơ thể: Hơn một nửa trọng lượng của cơ thể đến từ nước. Tất cả các tế bào đều cần một lượng nước để có thể hoạt động trong đó bao gồm cả tế bào thận. Chính vì thế đây là một trong những yếu tố quan trọng để duy trì được sự sống cho cơ thể, đồng thời có thể tăng khả năng hoạt động của thận được hiệu quả. Tuy nhiên không phải uống quá nhiều nước là tốt điều đó có thể gây nên tổn thương thận thậm chí là gây giảm chức năng của bộ phận này. Tùy theo độ tuổi và lượng nước cần nạp vào cơ thể. Đối với người trưởng thành thì nên uống khoảng 1,5 đến 2l nước mỗi ngày.
- Nên bỏ hút thuốc lá: vì chất trong thuốc lá gây ảnh hưởng rất nhiều đến gan, tim, thận, phổi và một số bệnh lý khác. Không những thuốc lá có chất gây hại mà khói thuốc lá cũng vô cùng độc hại nếu như ai hít phải trong thời gian dài. Vì thuốc lá sẽ gây nên tiêu cực đến bệnh đái tháo đường và cũng là một trong những nguyên nhân phổ biến gây suy giảm chức năng của thận do đó nếu cứ tiếp tục giữ thói quen xấu này thì sẽ xuất hiện hàng loạt bệnh và trong đó có suy thận cấp tính.
- Hạn chế tối đa các thức uống có chứa cồn: theo như nghiên cứu thì những thức uống có chứa cồn nếu dùng đúng liều lượng sẽ có thể mang lại hiệu quả và lợi ích cho sức khỏe tuy nhiên nếu quá lạm dụng thì cũng sẽ tương tự như thuốc lá có nguy cơ gây tổn hại cho thận và gây nên hàng loạt bệnh khó chữa khác. Liên tục uống nhiều rượu bia trong một thời gian có thể gây ra các bệnh lý liên quan đến tim mạch và những yếu tố gây nên suy giảm chức năng của thận.
- Không nên quá lạm dụng thuốc kê đơn: khi các bác sĩ kê đơn thuốc cho bạn sử dụng và nếu muốn sử dụng loại thuốc đó thì nên hỏi ý kiến của bác sĩ không nên sử dụng trong một thời gian dài cũng là một trong những tác nhân gây tổn hại đến sức khỏe của bạn. Điều đó sẽ dễ gây nên suy giảm chức năng của thận.
- Tránh những căng thẳng: nếu như căng thẳng quá mức cũng là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây nên tăng huyết áp. Khi huyết áp bị tăng cao thì rất dễ gây tổn thương đến các tế bào ở thận từ đó gây nên suy thận cấp tính.
Phòng khám Đa khoa Quốc tế Nhân Hậu
Nếu gặp các triệu chứng về thận hãy đến liên hệ với Phòng khám Đa khoa Quốc tế Nhân Hậu để được tư vấn và thăm khám. Các y bác sĩ nơi đây sẽ thăm khám cho quý bệnh nhân một cách tận tình chu đáo, với các thiết bị hiện đại sẽ giúp cho việc chẩn đoán được chính xác và nhanh chóng hơn.
Phòng khám Đa khoa Quốc tế Nhân Hậu: 522-524-526 Nguyễn Chí Thanh, Phường 7, Quận 10, TP.HCM
Thời gian làm việc: Thứ 2-Thứ 7 (6h00-20h00); Chủ Nhật (6h00-12h00)
Bài viết trên được tham vấn y khoa các bác sĩ có chuyên môn cao của Phòng khám đa khoa quốc tế Nhân Hậu