Người Bị Tai Biến Sống Được Bao Lâu Và Những Yếu Tố Ảnh Hưởng

Tai biến mạch máu não, hay còn gọi là đột quỵ, là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn phế trên toàn thế giới. Tại Việt Nam, số lượng ca mắc tai biến ngày càng tăng, khiến nhiều người lo lắng về hậu quả nghiêm trọng mà căn bệnh này mang lại. Một trong những câu hỏi phổ biến nhất từ bệnh nhân và người thân là: “Người bị tai biến sống được bao lâu?”

Câu hỏi này không chỉ xuất phát từ nỗi sợ hãi mà còn phản ánh mong muốn tìm hiểu về khả năng hồi phục và cách kéo dài tuổi thọ cho người bệnh. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp những thông tin chi tiết, dễ hiểu và được xây dựng dựa trên những nghiên cứu y khoa uy tín.

Tìm hiểu nhanh về tai biến mạch máu não

Tai biến mạch máu não là gì?

Tai biến mạch máu não, hay còn gọi là đột quỵ, là một tình trạng cấp cứu y tế xảy ra khi nguồn cung cấp máu đến một phần não bị gián đoạn hoặc vỡ. Điều này dẫn đến việc các tế bào não không nhận đủ oxy và chất dinh dưỡng, gây tổn thương hoặc chết.

Xem thêm: Phân biệt 2 thuật ngữ Tai Biến Và Đột Quỵ

Các loại tai biến mạch máu não phổ biến

Có hai loại tai biến chính:

• Tai biến thiếu máu cục bộ: Xảy ra khi một cục máu đông làm tắc nghẽn động mạch, ngăn chặn máu đến một vùng não.
• Tai biến xuất huyết: Xảy ra khi một mạch máu trong não bị vỡ, gây chảy máu vào mô não.

Người bị tai biến sống được bao lâu?

Khi tai biến mạch máu não xảy ra, không chỉ sức khỏe mà cả chất lượng cuộc sống và tuổi thọ của bệnh nhân đều bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Tuổi thọ của người bị tai biến phụ thuộc vào nhiều yếu tố, từ mức độ tổn thương não, khả năng cấp cứu kịp thời cho đến chất lượng điều trị và chăm sóc sau này. Dưới đây là các yếu tố chi tiết giải thích vấn đề này:

Tỷ lệ sống sót sau tai biến: Số liệu và phân tích khoa học

Theo thống kê y tế, khoảng 30-40% bệnh nhân tai biến có nguy cơ tử vong trong tháng đầu tiên nếu không được cấp cứu kịp thời và đúng cách. Tỷ lệ sống sót sẽ tăng lên đáng kể nếu bệnh nhân:

• Được cấp cứu trong “thời gian vàng” (thường là 3 – 4,5 giờ đầu sau khi tai biến xảy ra).
• Được điều trị đúng phương pháp tại các cơ sở y tế chuyên khoa.

Trong vòng 1 năm đầu tiên sau tai biến, tỷ lệ sống sót của bệnh nhân dao động từ 60-70%, và khả năng sống trên 5 năm có thể đạt khoảng 50% nếu có chế độ chăm sóc tốt.

Đọc thêm: Giờ Vàng Trong Tai Biến Mạch Máu Não: Cấp Cứu Ngay Để Cứu Sống

Các yếu tố ảnh hưởng đến tuổi thọ sau tai biến

Mỗi bệnh nhân tai biến có cơ hội sống khác nhau, phụ thuộc vào những yếu tố sau:

• Mức độ tổn thương não:
  • Những cơn tai biến gây tổn thương não nặng thường dẫn đến nguy cơ tử vong cao hoặc để lại di chứng nghiêm trọng như liệt nửa người, mất trí nhớ.
  • Tổn thương nhỏ và được kiểm soát kịp thời có thể giúp bệnh nhân phục hồi một phần và kéo dài tuổi thọ.
• Tình trạng sức khỏe tổng quát:
  • Người có bệnh nền như cao huyết áp, tiểu đường, bệnh tim mạch, hoặc béo phì thường đối mặt với nguy cơ cao hơn.
  • Bệnh nhân trẻ tuổi hoặc có sức đề kháng tốt sẽ có cơ hội hồi phục cao hơn.
• Thời gian và hiệu quả cấp cứu ban đầu:
  • “Thời gian vàng” đóng vai trò quyết định trong việc cứu sống và giảm thiểu tổn thương não.
  • Việc sử dụng thuốc tiêu sợi huyết hoặc can thiệp nội mạch đúng thời điểm có thể cải thiện đáng kể khả năng sống sót.

Sự khác biệt giữa các giai đoạn

Quá trình sống còn và hồi phục của bệnh nhân tai biến được chia thành các giai đoạn khác nhau, mỗi giai đoạn lại có những thách thức riêng:

Giai đoạn cấp tính (30 ngày đầu):

• Đây là giai đoạn nguy hiểm nhất, với nguy cơ tử vong cao nếu không được cấp cứu kịp thời.
• Bệnh nhân có thể gặp biến chứng như phù não, nhiễm trùng phổi, hoặc suy tim.

Giai đoạn phục hồi chức năng (3-6 tháng):

• Trong giai đoạn này, các di chứng như liệt, rối loạn ngôn ngữ, hoặc suy giảm nhận thức dần hiện rõ.
• Việc phục hồi phụ thuộc vào chất lượng vật lý trị liệu và sự chăm sóc y tế.

Giai đoạn dài hạn (sau 1 năm):

• Với những bệnh nhân vượt qua giai đoạn đầu và tuân thủ điều trị, tuổi thọ có thể kéo dài từ 5-10 năm hoặc hơn.
• Tuy nhiên, nguy cơ tái phát tai biến luôn hiện hữu, đặc biệt nếu bệnh nhân không kiểm soát tốt các yếu tố nguy cơ.

Xem thêm: Tai biến nhẹ ở người già: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa

Cách kéo dài tuổi thọ và cải thiện chất lượng cuộc sống sau tai biến

Sau khi tai biến mạch máu não xảy ra, việc kéo dài tuổi thọ và cải thiện chất lượng cuộc sống là ưu tiên hàng đầu. Để đạt được điều này, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các phương pháp điều trị y tế, chế độ chăm sóc và lối sống lành mạnh. Dưới đây là các cách giúp bệnh nhân tai biến phục hồi tốt hơn và sống khỏe mạnh hơn:

Vai trò của chăm sóc y tế đúng cách

Việc chăm sóc y tế đúng cách là yếu tố quan trọng giúp bệnh nhân vượt qua những di chứng nặng nề của tai biến. Một số biện pháp hiệu quả bao gồm:

• Phục hồi chức năng:
  • Vật lý trị liệu: Giúp bệnh nhân lấy lại khả năng vận động, cải thiện chức năng của tay chân bị liệt. Các bài tập cần được thực hiện đều đặn và phù hợp với từng giai đoạn hồi phục.
  • Ngôn ngữ trị liệu: Dành cho bệnh nhân bị rối loạn ngôn ngữ hoặc mất khả năng giao tiếp. Việc này cần được thực hiện bởi các chuyên gia ngôn ngữ trị liệu.
• Kiểm soát các bệnh lý nền:
  • Huyết áp: Bệnh nhân cần duy trì huyết áp ở mức ổn định thông qua thuốc và lối sống lành mạnh.
  • Cholesterol: Giảm mỡ máu bằng chế độ ăn uống hợp lý và sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ.
  • Bệnh tiểu đường: Kiểm soát đường huyết để tránh các biến chứng làm gia tăng nguy cơ tái phát tai biến.
• Điều trị bằng thuốc dành cho bệnh tai biến:
  • Các loại thuốc chống đông máu, thuốc làm tan cục máu đông hoặc thuốc bảo vệ thần kinh thường được sử dụng để hỗ trợ bệnh nhân.
  • Tuyệt đối không tự ý ngừng hoặc thay đổi liều lượng thuốc mà không có sự hướng dẫn từ bác sĩ.

Xem thêm: Những Điều Bạn Cần Biết Về Thuốc Ngừa Tai Biến Đột Quỵ

Chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt hợp lý

Một chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt lành mạnh đóng vai trò không nhỏ trong việc phục hồi và kéo dài tuổi thọ của bệnh nhân tai biến.

• Dinh dưỡng hợp lý:
  • Thực phẩm nên ăn: Rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, cá giàu omega-3 (cá hồi, cá thu), các loại hạt, sữa ít béo.
  • Thực phẩm cần tránh: Thức ăn nhanh, thực phẩm chiên rán, nhiều dầu mỡ, đồ ăn chứa nhiều muối và đường.
  • Cách ăn uống: Ăn thành nhiều bữa nhỏ, tránh ăn quá no, uống đủ nước để hỗ trợ quá trình trao đổi chất.
• Sinh hoạt lành mạnh:
  • Duy trì vận động nhẹ nhàng: Các bài tập yoga, đi bộ ngắn hoặc bài tập nhẹ theo chỉ dẫn giúp cải thiện tuần hoàn máu và giảm nguy cơ tái phát.
  • Ngủ đủ giấc: Bệnh nhân cần ngủ 7-8 giờ mỗi ngày, tránh thức khuya.
  • Tránh căng thẳng: Căng thẳng làm tăng nguy cơ huyết áp cao và tái phát tai biến. Hãy tập thư giãn qua thiền hoặc các hoạt động giải trí nhẹ nhàng.

Đọc thêm: Thực đơn 7 ngày cho người bị tai biến mạch máu não

Hỗ trợ tinh thần và vai trò của người thân trong gia đình

Tinh thần là một trong những yếu tố quyết định đến quá trình hồi phục của bệnh nhân. Người thân đóng vai trò quan trọng trong việc nâng đỡ tâm lý và tạo động lực sống cho người bệnh:

• Khuyến khích sự lạc quan:
  • Thường xuyên động viên bệnh nhân bằng những lời nói tích cực và thái độ quan tâm.
  • Giúp họ tìm thấy niềm vui trong các hoạt động hàng ngày để giảm cảm giác bất lực và trầm cảm.
• Chia sẻ trách nhiệm chăm sóc:
  • Người thân cần hiểu rõ các bước chăm sóc y tế và hỗ trợ đúng cách, từ việc theo dõi huyết áp đến quản lý thuốc men.
  • Hỗ trợ bệnh nhân trong các hoạt động thường ngày như ăn uống, vệ sinh cá nhân nhưng cũng khuyến khích họ tự lập nếu có thể.
• Tham gia các nhóm hỗ trợ:
  • Đưa bệnh nhân tham gia các nhóm phục hồi chức năng hoặc cộng đồng bệnh nhân tai biến để chia sẻ kinh nghiệm và nhận được sự động viên từ những người có hoàn cảnh tương tự.

Nếu bạn hoặc người thân đang gặp khó khăn trong việc điều trị và phục hồi sau tai biến, Phòng khám Đa khoa Nhân Hậu là địa chỉ uy tín bạn có thể tin tưởng. Với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, trang thiết bị hiện đại và dịch vụ chăm sóc tận tâm, Phòng khám Nhân Hậu cam kết mang lại giải pháp y tế toàn diện, giúp người bệnh nhanh chóng hồi phục và lấy lại chất lượng cuộc sống

Phòng khám Đa khoa Quốc tế Nhân Hậu: 522-524-526 Nguyễn Chí Thanh, Phường 7, Quận 10, TP.HCM

Thời gian làm việc: Thứ 2-Thứ 7 (6h00-20h00); Chủ Nhật (6h00-12h00)

Bài viết trên được tham vấn y khoa các bác sĩ có chuyên môn cao của Phòng khám đa khoa quốc tế Nhân Hậu