Đau dạ dày là một tình trạng có thể nói ở độ tuổi nào cũng dễ gặp phải nếu lối sống ăn uống và sinh hoạt thiếu khoa học, thường xuyên ăn đêm, bỏ cữ, sử dụng rượu bia, các chất gây hại cho cơ thể,… Có rất nhiều biện pháp điều trị giúp cho cơn đau dạ dày dịu lại như sử dụng nghệ với mật ong chữa đau dạ dày, hạt sang chữa đau dạ dày, cây xương khỉ chữa đau dạ dày,… Bài viết này sẽ giúp các bạn có thêm phương pháp điều trị đau dạ dày từ thiên nhiên: Cây nhọ nồi chữa đau dạ dày: Cách sử dụng cây nhọ nồi và những lưu ý
Nội dung bài viết
Giới thiệu cây nhọ nồi chữa đau dạ dày
Tên gọi khác của cây nhọ nồi chữa đau dạ dày, đặc điểm sinh trưởng:
- Tên gọi khác của cây nhọ nồi là cỏ mực, hạ liên thảo.
- Cây nhọ nồi là cây thuộc họ cây thân thảo, mọc bò, có nhiều nhánh, cao 10 – 40 cm.
- Thân cây nhọ nồi sẽ có màu lục hoặc đỏ tía, phình lên ở những mấu, có lông cứng.
- Lá mọc đối xứng nhau, hình mác hoặc hình trứng, mép có răng cưa, mặt dưới có lông.
- Hoa nhỏ, màu trắng, mọc ở đầu cành hoặc kẽ lá.
- Quả bế, hình trụ, có 3 cạnh.
Phân bố, thành phần hóa học cây nhọ nồi:
- Cây nhọ nồi phân bố ở nhiều nơi trên thế giới, ưa khí hậu nóng ẩm.
- Cây mọc hoang ở ruộng, vườn, ao hồ, ven đường.
- Thành phần hóa học:
- Flavonoid
- Saponin
- Tanin
- Alkaloid
- Vitamin C
- Beta-carotene
Vai trò của cây nhọ nồi trong y học cổ truyền:
- Cây nhọ nồi có vị ngọt, hơi chua, tính hàn.
- Có tác dụng:
- Giúp cơ thể thanh nhiệt, giải độc
- Lương huyết, cầm máu
- Hỗ trợ bổ gan thận
- Chữa các bệnh lý về da
- Chữa tiêu chảy, lỵ
- Chữa sỏi thận
Cơ sở khoa học về vấn đề cây nhọ nồi chữa đau dạ dày
1. Nguyên nhân gây nên tình trạng đau dạ dày:
Có nhiều nguyên nhân gây nên đau dạ dày, bao gồm:
- Có một chế độ ăn uống không phù hợp, thiếu khoa học: Sử dụng nhiều thức ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ, đồ chua, đồ sống…
- Sử dụng nhiều thuốc kích thích: Rượu bia, thuốc lá…
- Nhiễm khuẩn Helicobacter pylori (HP): Loại vi khuẩn này sẽ tấn công niêm mạc dạ dày, gây nên viêm loét dạ dày – tá tràng.
- Stress, căng thẳng tinh thần: Căng thẳng, stress có thể ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa, dẫn đến tình trạng đau dạ dày.
- Một số bệnh lý khác: Viêm loét dạ dày – tá tràng, hội chứng ruột kích thích, ung thư dạ dày…
2. Phân tích tác dụng của cây nhọ nồi đối với bệnh đau dạ dày:
Thành phần hóa học có tác dụng gì?
Cây nhọ nồi chứa nhiều thành phần hóa học có tác dụng hỗ trợ điều trị đau dạ dày, bao gồm:
- Flavonoid: Có tác dụng giúp chống viêm, hạn chế tiết axit dịch vị, bảo vệ niêm mạc dạ dày.
- Saponin: Có tác dụng chống co thắt, giảm đau, giảm tiêu chảy.
- Tanin: Có tác dụng cầm máu, giảm loét.
- Alkaloid: Có tác dụng kháng khuẩn, chống nấm.
- Vitamin C: Có tác dụng tăng cường sức đề kháng, chống oxy hóa.
- Beta-carotene: Có tác dụng bảo vệ niêm mạc dạ dày.
Cơ chế tác dụng như thế nào?
Cây nhọ nồi có tác dụng hỗ trợ điều trị đau dạ dày thông qua các cơ chế sau:
- Trung hòa axit dịch vị: Flavonoid và tanin trong cây nhọ nồi sẽ có tác dụng trung hòa axit dịch vị, hỗ trợ giảm các triệu chứng ợ chua, ợ nóng, trào ngược axit.
- Bảo vệ niêm mạc dạ dày: Flavonoid, vitamin C và beta-carotene trong cây nhọ nồi có tác dụng bảo vệ niêm mạc dạ dày, hạn chế viêm loét.
- Chống co thắt: Saponin và alkaloid trong cây nhọ nồi có tác dụng chống co thắt, giảm đau bụng, đầy bụng.
- Kháng khuẩn: Alkaloid trong cây nhọ nồi có tác dụng kháng khuẩn, giúp tiêu diệt vi khuẩn HP – một trong những nguyên nhân gây đau dạ dày.
Hiệu quả điều trị được chứng minh ra sao?
Có một số nghiên cứu khoa học cho thấy cây nhọ nồi có hiệu quả trong việc hỗ trợ điều trị đau dạ dày. Tuy nhiên, các nghiên cứu này còn hạn chế và cần được tiếp tục nghiên cứu thêm để khẳng định hiệu quả.
Một số nghiên cứu về hiệu quả của cây nhọ nồi trong điều trị đau dạ dày:
- Nghiên cứu của Đại học Y Dược TP.HCM: Nghiên cứu cho thấy cây nhọ nồi có hiệu quả trong việc giảm các triệu chứng ợ chua, ợ nóng, trào ngược axit ở bệnh nhân viêm loét dạ dày – tá tràng.
- Nghiên cứu của Viện Y học Cổ truyền Việt Nam: Nghiên cứu cho thấy cây nhọ nồi có tác dụng chống viêm, giảm loét và bảo vệ niêm mạc dạ dày.
Cách sử dụng cây nhọ nồi chữa đau dạ dày
Có nhiều cách để sử dụng cây nhọ nồi chữa đau dạ dày, tuy nhiên cần nên tìm hiểu kỹ các cách vì nếu dùng sai cách có thể không có tác dụng:
Dạng bào chế:
- Sắc nước để uống: Dùng 30-50g cây nhọ nồi tươi, rửa sạch bằng nước, sắc với 500ml nước, đun sôi nhỏ lửa 15 phút, lọc lấy nước uống.
- Ép nước để uống: Giã nát 30-50g cây nhọ nồi tươi, vắt lấy nước uống.
- Cao lỏng: Dùng 500g cây nhọ nồi tươi, sắc lấy nước cô đặc thành cao lỏng, uống mỗi lần 10-20ml.
Liều lượng và cách dùng cụ thể cho từng trường hợp:
- Viêm loét dạ dày: Uống nước sắc hoặc nước ép cây nhọ nồi, mỗi lần 30-50ml, ngày 3 lần, trước bữa ăn.
- Trào ngược dạ dày – thực quản: Uống nước sắc hoặc nước ép cây nhọ nồi, mỗi lần 30-50ml, ngày 3 lần, sau bữa ăn.
- Chảy máu cam: Uống nước sắc hoặc nước ép cây nhọ nồi, mỗi lần 30-50ml, ngày 2 lần.
Lưu ý khi sử dụng:
- Chọn lọc nguyên liệu: Nên chọn cây nhọ nồi tươi, xanh, không dập nát.
- Thời điểm thu hoạch cây nhọ nồi: Thu hoạch vào mùa hè, khi cây ra hoa.
- Cách bảo quản: Rửa sạch cây nhọ nồi bằng nước sạch, phơi khô hoặc sấy khô, bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát.
- Chế biến: Dùng tươi hoặc phơi khô để sắc, ép lấy nước hoặc làm cao lỏng.
- Chống chỉ định: Phụ nữ mang thai và cho con bú vì chưa có nghiên cứu tính an toàn, người có tỳ vị hư hàn, tiêu chảy.
- Tác dụng phụ: Có thể gây ra tác dụng phụ như buồn nôn, tiêu chảy nếu dùng quá liều.
Bài thuốc chữa đau dạ dày từ cây nhọ nồi
1. Bài thuốc đơn giản:
- Chuẩn bị nguyên liệu: 50g cây nhọ nồi tươi.
- Cách thực hiện:
- Rửa sạch cây nhọ nồi bằng nước, để cho ráo nước.
- Sắc với 500ml nước, đun sôi với nhỏ lửa 15 phút.
- Lọc cặn lấy nước để sử dụng, uống ấm sau bữa ăn.
2. Bài thuốc kết hợp với cam thảo:
- Chuẩn bị nguyên liệu:
- Khoảng 50g cây nhọ nồi tươi.
- 10g cam thảo.
- Cách thực hiện:
- Rửa sạch cây nhọ nồi, cam thảo bằng nước sau đó để ráo nước.
- Sắc với 500ml nước, với lửa nhỏ đun sôi 15 phút.
- Lọc lấy nước, uống ấm sau bữa ăn.
3. Bài thuốc kết hợp với rau má:
- Chuẩn bị nguyên liệu:
- 50g cây nhọ nồi tươi.
- 50g rau má tươi.
- Cách thực hiện:
- Rửa sạch cây nhọ nồi, rau má.
- Giã nát, vắt lấy nước.
- Uống ngày 2 lần, sáng và tối.
Ưu điểm của các bài thuốc:
- Nguyên liệu dễ kiếm, dễ thực hiện.
- Ít tác dụng phụ và khá an toàn.
- Giảm các triệu chứng đau dạ dày như ợ chua, ợ nóng, đầy bụng, khó tiêu… có tác dụng khá hiệu quả
Nhược điểm:
- Tuy nhiên hiệu quả sẽ diễn ra chậm hơn so với các loại thuốc tây y.
- Cần nên kiên trì sử dụng để đạt hiệu quả tốt nhất.
Kết hợp với các phương pháp khác
Chế độ ăn uống và sinh hoạt hợp lý:
- Ăn uống đúng giờ, chia nhỏ bữa ăn, ăn chậm, nhai kỹ thức ăn.
- Hạn chế ăn thức ăn cay nóng, chứa nhiều dầu mỡ, chua, đồ hộp, thức ăn nhanh…
- Sử dụng nhiều nước, bổ sung vitamin và khoáng chất.
- Hạn chế thức khuya, ngủ đủ giấc.
- Thường xuyên tập thể dục, thao thao, giảm căng thẳng.
Sử dụng các loại thuốc khác theo chỉ định của bác sĩ:
- Thuốc trung hòa axit dạ dày.
- Thuốc bảo vệ niêm mạc dạ dày.
- Thuốc chống co thắt dạ dày.
- Thuốc kháng sinh (trong trường hợp có vi khuẩn HP).
Phòng khám Đa khoa Quốc tế Nhân Hậu
Cây nhọ nồi chữa đau dạ dày là phương pháp điều trị cũng khá hiệu quả mà bạn có thể áp dụng mỗi khi đau dạ dày. Tuy nhiên, nếu dạ dày không thể đáp ứng phương pháp này thì bạn cần đến Phòng khám Đa khoa Quốc tế Nhân Hậu để các bác sĩ tại đây đưa ra phương pháp điều trị và hướng dẫn bạn cụ thể về quá trình điều trị.
Phòng khám Đa khoa Quốc tế Nhân Hậu: 522-524-526 Nguyễn Chí Thanh, Phường 7, Quận 10, TP.HCM
Thời gian làm việc: Thứ 2-Thứ 7 (6h00-20h00); Chủ Nhật (6h00-12h00)
Bài viết trên được tham vấn y khoa các bác sĩ có chuyên môn cao của Phòng khám đa khoa quốc tế Nhân Hậu